HAKKARİ İLİNİN GENEL DURUMU, DOĞU VE GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİNDE VE HAKKARİ'DE MEYDANA GELEN TERÖR OLAYLARI BÖLÜM 2

HAKKARİ İLİNİN GENEL DURUMU, DOĞU VE GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİNDE VE HAKKARİ'DE 

MEYDANA GELEN TERÖR OLAYLARI BÖLÜM 2

II- SON 10 YILDA DOĞU VE GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGELERİNDE MEYDANA GELEN FAİLİ MEÇHUL TERÖR OLAYLARI 

1. Emniyet Bölgesi, 

Komisyonumuzun bu konu ile ilgili olarak yazılı talebi üzerine Emniyet Genel 
Müdürlüğünce Komisyonumuza yazılan 03.02.2006 gün ve EGM 2383 sayılı cevabi yazı ve eklerinin incelenmesinde son on yılda Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerimizde meydana gelen faili meçhul terör olayları aşağıdaki tablolarda gösterilmiştir. 

ADIYAMAN VE BİNGÖL İLİ POLİS BÖLGESİ MEYDANA GELEN FAİLİ MEÇHUL TERÖR OLAYLARI  İSTATİSTİĞİ

DİYARBAKIR, KİLİS  İLİ POLİS BÖLGESİNDE MEYDANA GELEN FAİLİ MEÇHUL TERÖR OLAYLARI İSTATİSTİĞİ 

MARDİN - TUNCELİ İLİ POLİS BÖLGESİNDE MEYDANA GELEN FAİLİ MEÇHUL TERÖR OLAYLARI İSTATİSTİĞİ 

VAN - AĞRI İLİ POLİS BÖLGESİNDE MEYDANA GELEN FAİLİ MEÇHUL TERÖR OLAYLARI İSTATİSTİĞİ 

BATMAN BİTLİS İLİ POLİS BÖLGESİNDE MEYDANA GELEN FAİLİ MEÇHUL TERÖR OLAYLARI İSTATİSTİĞİ

ELAZIĞ - ERZURUM İLİ POLİS BÖLGESİNDE MEYDANA GELEN FAİLİ MEÇHUL TERÖR OLAYLARI İSTATİSTİĞİ 

GAZİANTEP - MUŞ İLİ POLİS BÖLGESİNDE MEYDANA GELEN FAİLİ MEÇHUL TERÖR OLAYLARI İSTATİSTİĞİ 

SİİRT- ŞIRNAK İLİ POLİS BÖLGESİNDE MEYDANA GELEN FAİLİ MEÇHUL TERÖR OLAYLARI İSTATİSTİĞİ 

ŞANLI URFA - KARS İLİ POLİS BÖLGESİNDE MEYDANA GELEN FAİLİ MEÇHUL TERÖR OLAYLARI İSTATİSTİĞİ 

MALATYA - HAKKARİ İLİ POLİS BÖLGESİNDE MEYDANA GELEN FAİLİ MEÇHUL TERÖR OLAYLARI İSTATİSTİĞİ 

Yukarıdaki Rakamlar incelendiğinde, Komisyonumuzca; 

Hakkari Bölgesinin Faili meçhul terör olayları açısından oldukça mümbit bir yer olduğu, Özellikle Emniyet Bölgesinde meydana gelen Faili Meçhul Terör Olaylarında Hakkari'nin (96) olay ile 1. Sırada olduğu bunu sırası ile Tunceli (88), Diyarbakır (81) ve Sımak (48) illerinin izlediği, Sözde ateşkes dönemi olarak belirtilen 1999-2004 yıllan arasında Faili meçhul Terör olaylarının en alt seviyelerde seyrettiği, Özellikle 2003 yılından itibaren Faili meçhul Bombalama olaylarında artış meydana gelmeye başladığı, 2004 yılı ile birlikte artışın ivme kazandığı, Sözde Ateşkesin bittiğinin ilan edildiği 2004 yılında Hakkari (5) ve Batman (5) illerinin en fazla Faili meçhul bombalama eylemi meydana gelen iller olduğu, ayrıca 2004 yılında Şımak'ta (1), Van'da (1), Faili meçhul Bombalama olayı meydana geldiği, 2005 yılında ise sıralamanın Hakkari (14), Şirnak (9), Diyarbakır (3), Mardin (2), Batman (2) şeklinde olduğu, Faili meçhul Bombalama olaylarının bölge illeri arasında Hakkari de ciddi artışının özellikle düşündürücü olduğu, bu artışın 2005 yılında iyice belirginleştiği, 

Değerlendirilmektedir. 

2. Jandarma Bölgesi 

Jandarma Genel Komutanlığının bu konuda Komisyonumuza yazdığı, 16.02.2006 gün ve İSTH.PL.GV.D.P1 .KOORD.(50479) sayılı cevabi yazı ve eklerinde; 
Doğu ve Güney doğu Anadolu Bölgelerinde son 10 yılda meydana gelen Faili Meçhul Terör olayları ile ilgili olarak; 
Bölgede 1996 yılında (993), 1997 yılında (1045), 1998 yılında (663), 1999 yılında (537), 2000 yılında (133), 2001 yılında (74), 2002 yılında (59), 2003 yılında (90), 2004 yılında (229), 2005 yılında (289), olmak üzere toplam (4112) Faili Meçhul Terör olayı meydana geldiği, bu olayların sayısının yukarıda izah edildiği gibi örgütün sözde ateşkes döneminde en az seviyeye indiği yine örgütün sözde ateşkesin bittiğini ilan ettiği tarih olan 2004 Haziran ayından itibaren de tekrar tırmanışa geçtiği, Meydana gelen terör olaylarının bölge illerine göre dağılımlarına baktığımızda ise: 

G.Antep (1), Adıyaman (9), Ş.Urfa (7), D.Bakır (479), Mardin (325), Sımak (598), Hakkari (567), Siirt (221), Batman (211), Bitlis (105), Van (337), Elazığ (118), Bingöl (463), Tunceli (477), Erzincan (50), Erzurum (34), Ağrı (33), Muş (55), İğdır (8), Kars (13), Bayburt (1) şeklinde dağılım gösterdiği, 

Hakkari'nin (567) olay ile Şırnak'tan (598) sonra Fili meçhul terör olaylarının en fazla meydana gelen 2. il olduğu, Diyarbakır'ın ise (479) Faili Meçhul Terör olayı ile 3. il olduğu, 

Bölgede meydana gelen Faili meçhul terör olaylarında toplam (410) vatandasın öldüğü (658") vatandaşında yaralandığı, bunların dağılımına baktığımızda ise; Hakkari'de (47) vatandaşın öldüğü, (97) vatandaşın yaralandığı, Diyarbakır'da (77) vatandaşın öldüğü, (127) vatandaşın yaralandığı, Şırnak'ta (62) vatandaşın öldüğü, (107) vatandaşın yaralandığı, Mardin'de (37) vatandaşın öldüğü, (34) vatandaşın yaralandığı, Tunceli'de (35) vatandaşın öldüğü, (29) vatandaşın yaralandığı, Van'da (26) vatandaşın öldüğü, (44) vatandaşın yaralandığı, Bingöl'de (23) vatandaşın öldüğü, (44) vatandaşın yaralandığı, Siirt'te (21) vatandaşın öldüğü,(28) vatandaşın yaralandığı, Elazığ'da (19) vatandaşın öldüğü, (18) vatandaşın yaralandığı, Batman'da (17) vatandaşın öldüğü, (40) 
vatandaşın yaralandığı, Bölgedeki diğer illerde de (46) vatandaşın öldüğü, (90) vatandaşın yaralandığı, 

Hakkari'nin Faili meçhul terör olaylarında hayatını kaybeden ve yaralanan vatandaş sayısı itibarı ile Diyarbakır ve Sımak'tan sonra 3. sırada geldiği, 
Anlaşılmaktadır. 

3. Faili Meçhul Terör Olaylarının Vatandaş Üzerindeki Etkisi; 
(10/90) Esas Numaralı. Ülkemizin Çeşitli Yörelerinde İslenmiş Faili Meçhul Siyasal Cinayetler Konusundaki Meclis Araştırma Komisyonu Raporunda Faili Meçhul cinayetler ve bunların vatandaş üzerine etkileri anlatılırken; 
" Bölgede örgütün yaptığı propagandalar tesirli olduğundan vatandaşlar her Faili 
Meçhul Cinayetlerin arkasında devletin gölgesini aramakta, PKK örgütü sistemli bir şekilde her cinayeti Kontrgerilla ya da Hizbu-Kontra eylemi olarak vatandaş arasında propagandasını yapmaktadır. Bu olaylar aydınlatılmadığı silrece de örgütün sistemli propagandası neticesinde devlet şaibe altında kalmaktadır, örgütün bu cinayetleri devletin yaptığına ilişkin propagandası başarılı olmaktadır. Devlet buna karşılık bir şey yapamamakta yapsa da etkili olamamaktadır, örgüt devamlı olarak devlet PKK'mn işlediği cinayetlerin faillerini hemen yakalıyor, demek diğerlerini yakalamadığına göre, bu cinayetleri kendisi işliyor diyerek 
vatandaşa telkinde bulunmaktadır. 

Bölge de yoğun olarak faili meçhul cinayetlerin devlet tarafından işlendiği iddia 
edilmekte ise de görüşülen kişiler bu konuda somut deliller bilgiler verememişler dir. Kendilerine neden dolayı bu eylemleri kontr-gerillanın yaptığına inandıkları sorulduğunda, eylemlerin hep aynı şekilde gerçekleşmesi ve bir merkezden hareket ediliyormuş gibi davranılrnası ve maktullerin öldürülüş şekillerine göre devletin içerisindeki herhangi bir kurumun veya Devlet destekli bir grubun eylemlerini tanımlamak için ortaya atılan Kontrgerilla örgütü ile ilgili iddialara dayanak teşkil eden herhangi bir somut delil ileri sürülememiştir. 
Şehrin en işlek yerlerinde işlenen cinayetlerin faillerinin bulunmaması vatandaşta korku ve şüphe uyandırmaktadır. Güvenlik güçlerinin adi olaylarda işlenen cinayetlerin faillerini kasa sürede yakalaması veya tespit etmesine rağmen, siyasal içerikli cinayetlerde faillerin yakalanamaması vatandaş tarafından bu cinayetlere devletin göz yumduğu şeklinde algılanmaktadır. Nitekim örgütte bunu çok iyi kullanıp, bu yönde propagandasını yapmaktadır. Vatandaşlardaki inanç devlet isterse istediği an bu cinayetlerin faillerini 
yakalayabilir veya tespit edebilir. 
Faili meçhul siyasi cinayetler konusunda durum böyle olunca da iyi niyetli vatandaş bile devletin ya acz içerisinde olduğuna veya faillerin yakalanmasında güvenlik güçlerinin iyi çalışmayıp yeterli gayreti göstermediğine araç ve gereçlerinin eksik olduğuna inanmakta veya bu cinayetlerin devlet veya devletin içerisindeki bir grup tarafından desteklendiği inancının oluşmasına yol açmaktadır." Şeklinde değerlendirmede bulunulmuştur. 

Komisyonumuzda Bölgede ye özellikle son dönemde Hakkari İl ve İlçelerinde 
meydana gelen Bombalama olaylarının faillerinin meçhul kalmaması için;Güvenlik kuvvetlerimiz arasındaki mevcut ilişkiler tekrar gözden geçirilerek işbirliği en üst seviyeye çıkarılarak, faili meçhul olayların görevlendirilecek uzman ekipler vasıtası ile tekrar mercek altına alınması, faili meçhul olayların en az seviyeye indirilerek, bölge halkında oluşmuş ve oluşabilecek yanlı ve yanlış değerlendirmelere fırsat verilmemesi yönünde kanaat oluşmuştur. 
4. Faili Meçhul Terör Olayları Nedeniyle AİHM Nezdinde Ülkemizin Durumu 
Dışişleri Bakanlığınca Komisyonumuza yazılan 27.01.2006 gün ve AKGY-17-2 sayılı Hakkari Merkez, Yüksekova ve Şemdinli' de meydana gelen olayları araştırmak için yapılan çalışmada yararlanmak üzere, son 10 yılda Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerimizde terör eylemleri nedeni ile meydana gelen ve faili meçhul değerlendirilip A.İ.H.M'ne yapılan başvurularla ilgili olarak; 
A.l.H.M"ne yapılan başvuruların, Avrupa İnsan Haklan Sözleşmesinin birden çok 
hükmünün ihlal edildiği iddiası ile yapılmakta olduğu ve A.İ.H.M'nin başvurular hakkında verdiği kararlarında A.Î.H.Sözleşmesinin birden çok hükmünü kapsamına alığı, bu nedenle faili meçhul olarak değerlendirilebilecek tek bir listenin düzenlenmesinin mümkün olmadığı, bununla birlikte A.İ.H.M'ne son 10 yıl içerisinde yapılan Doğu ve Güneydoğu kaynaklı başvurular arasında yaşam hakkının da ihlal edildiğine hükmedilen 7 karar hakkında (629.157 EUR) Tazminat tutan ve (41.265 EUR) Yargılama gideri olmak üzere Toplam 
(670.422 EUR) ödediği bildirilmiştir. 

Türkiye insan haklan ve temel özgürlükler alanında diğer demokrasilerle aym değer ve amaçlan paylaşmaktadır. İnsan haklan ve temel özgürlükler konusundaki standartların en yüksek seviyeye getirilmesi amacı ile ülkemizde bir çok önemli adımlar atılmıştır. Bütün bunlar yapılırken güdülen temel amaç Türk halkının demokratik ülkelerde mevcut tüm temel özgürlüklerden yararlanmasını sağlamak ve bunun doğal sonucu olarak taraf olduğumuz uluslar arası belgelerdeki yükümlülüğümüzü yerine getirmektir. 
Vazgeçilmez bireysel haklar ilkesi üzerine kurulu bir devlet olan Türkiye Cumhuriyeti Devleti ırk, dil,din, etnik köken farkı gözetmeksizin tüm vatandaşlann haklarının Anayasa ve diğer yasalarla güvence altına alındığı parlamenter bir demokrasidir. Bunun sonucu olarak Türkiye tnsan haklan konusundaki tüm Avrupa Sözleşmeleri ile Birleşmiş Milletler çerçevesinde yapılan önemli sözleşmelerin büyük bir bölümüne taraf olmuştur ve sözleşmeler 
Anayasada öngörüldüğü gibi Türk Hukuk sisteminin aynlmaz bir parçası haline gelmiştir. Bütün bu olanlann yanında özellikle son dönemde Hakkari ilinde meydana gelen failleri belirlenemeyen bombalama olayları ülkemizin Avrupa arenasındaki insan haklan profilini de olumsuz etkilemektedir. Öte yandan ülkemiz aleyhine hükmedilen tazminat tutarlan ülke kaynaklannın gereksiz yere heba olmasına yol açmaktadır. 
Bu nedenlerden dolayı Faili meçhul olaylar üzerinde yoğunlaşılarak bu olaylann 
faillerinin en kısa sürede açığa çıkarılması sağlanmalıdır. 

3. CÜ BÖLÜM İLE DEVAM EDECEKTİR.

***