Fuhuş (Paralı Seks).. BÖLÜM 2
Yirminci yüzyılda özgür seks..
Yüzyılın başlangıcında, muhafazakârların, feminist ve anarşist grupların kadın hakları temelinde fuhşun yasaklanması kampanyaları sonuç vermişti. Ancak, I. Dünya Savaşı gelince genelevlerin kapatılmasının moral açısından tehlikeli olacağına karar verildi.
Çok geçmeden cephelerin ardında askeri genelevler açılır oldu; bunların çoğu, orduyla birlikte ilerleyip geri çekilen karavanlardaydı. Kırmızı ışıklı genelevler er ve erbaşlar, mavi ışıklılarsa subaylar içindi 33.
Sovyet Rusya.da enerjiyi aşka ve sekse harcamak devrime ihanet etmekti. 1934.te önce homoseksüellik sonra fahişeliğin suç olduğu ilan edildi 34.
19. yüzyılda Çin.de imparator Tongzhi, frengiden ölmüş ve Taiping Ayaklanmasında (1850) ele geçirilen altın bin oğlan çocuğu, sargılı ayakları ve makyajları ile erkek fahişe haline getirilmek üzere iğdiş edilmişti. 1950 lerde Çinli Komünistler erotik kalıntıyı sistematik olarak yok etmişlerdir.
II. Dünya Savaşı yıllarında, kadın ahlaksızlığının vatana ihanet görüldüğü Avrupa.da, fahişelik sıkı kontrol altındaydı. Askerlerin ihtiyaçları için zorunlu görülen fahişeler, tekrar ruhsatlı evlerine ve askeri genelevlere kapanmaya zorlandılar. 1946 da Fransa da yasadışı ilan edildiler 35.
İkinci Dünya Savaşında cephenin her iki tarafında da fuhuş önemli bir endüstri
sektörü idi. Almanlar, Fransada 22 randevu evine el koyup, kendileri işletmeye başladılar.
En üst düzey generaller birinci sınıf randevuevlerinin müdavimi olmuşlardı. Halk yoksulluk içinde kıvranırken Fransız fahişeler düşmanla yatmanın getirdiği refahı yaşıyorlardı.
Bu dönemde Naziler, fuhuşun gizli bir savaş silahı olarak kullanılabileceğini fark etti. Nazi istihbaratı 1939 yılında Berlin.de bir randevu evine el koydu. Patroniçe, toplama kampına gönderilme şantajı karşısında casus olmayı kabul etmişti. Berlin.deki fahişelerden seçilen 20 tanesi, bu birinci sınıf randevu evinde (Kitty.nin Salonu) çalışmaya başlatıldı.
İkinci Dünya Savaşı sonrası İngiltere.de yoksul işçi sınıfı çocuklarının yeni bir hayat için Londra.ya gelmeye başlar. Sinema yıldızı, müzik starı olarak gençlerin idolü haline gelirken, seksin yaygınlaşmasında doğum kontrol hapları etkili olur.
Böylece modern dünya 60 lı yıllarda „ seksüel devrim kavramı ile tanıştı. 36
“Sex, drugs and rock n roll” üçlemesiyle yola çıkan gençler, dönemin müzik idollerinin de etkisiyle, „özgür seks. kavramını yaşamlarına soktular. AIDS.in ortaya çıkmasıyla özgür cinselliğe yönelik tutumlar tekrar değişmeye başladı.
20. yüzyılda büyük kentlerin ortak özelliklerinden birisi fuhuştur. Kozmopolit kültürel ortam, ekonomik büyüme, geniş ölçekli göç hareketleri ve cinsel aşırılıklar, büyük kentlerin ortak özelliği olmuştur. Ücretli seks, barlar, dans salonları, diskolar, show merkezleri şehirleri çekici hale getirmektedir.
1930.larda Berlin, Şanghay, 1950.lerin Havana.sı fuhuşun yoğun yaşandığı yerlerdir. Seks turizmi bu yıllardan günümüze bazı kentlerin temel ekonomik kaynağı olmuştur. 1990.lı yıllarda Bangkok, çok sayıda turisti çeken gece hayatı ve cinsel aşırılıkların merkezi bir dünya kenti olarak küresel bir genelev haline gelmiştir 37.
Günümüzde önemli sayıda insan seks turizmi amaçlı bir başka ülkeye seyahat
etmektedir. Zengin ülkelerin zengin vatandaşları, fakir ülkelerin fakir yurttaşları nı cinsel aşırılıklarla sömürmektedir. 1990.ların sonunda Vietnam.da fahişelerin sayısı 60 bin olarak hesaplanmıştır 38.
1998 yılında Dünya Çalışma Örgütü tarafından Cenevre de yayınlanan bir araştırmaya göre, 39 Endonezya da 1993-94 yıllarında büyük bölümü 17 yaşın altında 140-230 bin arası fahişe bulunmaktaydı. 17 yaş üzerinde bulunan fahişelerin % 90 lık bölümü ise 17 yaşın altında fuhuşa başlamışlardır.
Kalabalıkların hızla bir yerden bir yere taşınması konusunda Boeing 747.lerin
yarattığı değişimi küçümsememek gerekir. Eskiden Akdeniz.i erişilmez bir lüks olarak gören Avrupalı turistler, artık tatillerini Seyşel ve Phuket.de geçirirken, Nijerya ve Brezilyalı kadın ve erkekler, Roma ve Düsseldorf sokaklarında kendilerini satmakta, eğlence sektöründe hizmetçi ya da bebek bakıcısı olarak iş bulan pek çok göçmen, cinsel hizmet beklentilerini de beraberinde götürmektedir 40.
1989.da Berlin Duvarının yıkılmasıyla başlayan, 1990.lı yılların sonuna doğru Sovyet Bloğunun dağılması ile tek kutuplu bir dünya sistemine geçilirken, fuhuş konusunda da yeni bir dönem başladı. Bütün dünyada dağılan Komünist Blok kadınları ticari seks işçisi olarak yayıldı.
1998 yılı ortalarında verilen rakamlara göre, önceki 3 yıl içinde fuhuş amacıyla eski Sovyet ülkelerinden Batı Avrupa.ya getirilen kadınların sayısı 500 bini bulmuştu. Ukrayna hükümetine göre, Sovyetler Birliği.nin dağılmasından sonra yalnızca Ukraynadan fuhuşun çeşitli biçimlerini icra etmek üzere Batı.ya giden kadınların sayısı 400 bini bulmaktadır 41.
1990.ların sonlarına doğru çocuk fahişe talebi de arttı. Sübyancılık, seks turizminin ana motiflerinden birisi olmaya başladı.
20. yüzyıl seks endüstrisinin ana kanallarından birisi de pornografidir. Her yıl
ortalama 8000-9000 film üretilen ABD pazarında 1997 hesaplamalarına göre porno sektörü 4.2 milyar dolarlık bir büyüklüğe sahiptir. Avrupa ve Doğu Asya.da büyük boyutlarda bir porno piyasası oluşmuştur. Japon porno piyasası yılda 10 milyon dolar kâr getirisine sahiptir.
Hollanda hükümeti, 2000 yılında seks ticaretini ekonomik bir aktivite olarak kabul etmiş, Avrupa Birliği ve Eski Sovyet bloğu ülkelerinden „seks işçisi. adı altında çalışmak isteyenlere, farklı „bedenlere. pazarda talep olduğu gerekçesiyle, çalışma izni vermiştir.
Hollanda.da fuhuş, ülke ekonomisinin % 5.ini oluşturmaktadır. 1990.larda kadın
satıcılığının ve 2000 yılında da genelevlerin suç olmaktan çıkarılması, Hollanda.da seks endüstrisini % 25 oranında arttırmıştır.
ABD’de kırmızı fenerli evler..
Randevu evleri, Amerika.da önce şehirlerin büyümesi ve gelişmesinde sonra Batıya doğru göç ve yerleşmede etkili oldu. 1807-1907 arasında Batıya göç eden yüz binlerce erkek; kovboy (inek çobanı), madenci ya da demiryolu işçisi olarak çalışmayı düşünüyordu. Batıda pek çok şehir bir gecede ortaya çıktı ama yaşam koşulları çok ağırdı.
Aniden gelişen bu şehirlerde erkekleri mutlu etmenin yolu salonlardan ve randevu evlerinden geçiyordu. Farklı ırklardan göçmen ve işçi sınıfı kadınlar hızla Batıya göç ederek ihtiyacı karşılamaya başlamıştı. Fuhuş her ne kadar yasal olsa da fazlası ile hor görülen ve aşağılanan bir işti.
Madenci şehirleri randevu evleri yönünden zengindi. Cumartesi akşamı ödemelerini alan yaklaşık dört bin madenci doğrudan bu evlerin yolunu tutardı. Bu evlerde de yaklaşık bin kadar kadın vardı. Kadınlar güzelleşmek için ilkel kozmetik malzemeleri kullanıyorlardı.
Kadınların küçük odalarında bir güvenlik zili bulunurdu. Bir kere çalınması kadının hizmete hazır olduğu, iki defa basılması aşağıdan yiyecek bir şey istediği, üç kere ise başının belada olduğu anlamına geliyordu.
Batıya daha fazla aile gittikçe bu evlere bir düzen verilmeye başlandı. Böylece bu evlerin bölgelerinin sınırlandırıldığı „kırmızı fener bölgeleri. denen özel bölge kültürü başladı. Madenciler, akşamları işten çıktığında yanlarında getirdiği kırmızı fenerleri girişe astıklarından evler bir süre sonra „kırmızı fenerli. ismini almışlardı 42.
Randevu evlerindeki şartlar çok kötü idi, en uzun kariyer beş yıl sürüyordu.
Fahişelerin çektiği acıyı hayal bile edemeyiz, çok sık intihar ettiler.
1850.lerdeki Amerikan Sivil Savaşı döneminde fahişe grupları askerlerin arkasından gidiyordu. Her birliği takip eden kendi fahişeleri vardı ve bu isimle anılıyorlardı. Örneğin General Joe Hooker.ın askerlerini takip edenlere „ Hooker.ın fahişeleri. denildi. Savaş zamanlarında fuhuş ve randevu evlerine daha hoşgörülü bakıldı.
1890 yılına gelindiğinde New York.da 1000.den fazla randevu evi vardı. Kaliteli
randevu evlerinde bir gece içi 10-15 dolar bedel ödenirdi. Fahişeler, gelirlerinin yarısını evin sahibi olan patroniçelere verirlerdi. Aslında randevu evleri yasal değildi ama polis memurlarına verdikleri pay sayesinde çalışmaları görmezden gelinirdi.
Fuhuş, 19. yüzyıl sonu ve 20. yüzyıl başından itibaren Amerikan kültüründe önemli bir dönüşüm sağladı 43.
Bu dönüşümde, randevu evlerine kabareler, konser salonları gibi başka
eğlencelerin de eklemlenmesi etkili olmuştu. Louis Armstrong, caz müziğini Amerikan toplumuna genelevlerde sıra bekleyenleri eğlendirmek için şarkı söylerken tanıttı.
Tango, Arjantin.in yoksul bölgelerinde yapılıyordu ama zengin sınıf bu dansla ilk kez genelevlerde tanıştı44.
Bernard Shaw, bir tango gösterisini izledikten sonra "Peki neden ayakta?" diye sormuştu. 20. yüzyılın başında Tango, artık sadece varoşların değil, işçi sınıfının ve orta sınıfın yaşadığı mahallelere ulaştı 45.
1896.da alkol karşıtı kampanya sonucu çıkan Raines Yasası ile otellerde sadece Pazar günleri içki serbest bırakılmıştı. Barların çalışamaz hale gelmesi ile randevu evleri sayısında patlama oldu. Gizlice fuhuş ve içki servisi yapılan bu evler şehrin en büyük gelir kaynağı oldu. Göçmenler ve işçilerden yepyeni bir yer altı ekonomisi ortaya çıkmıştı.
Fuhuş tüm Amerikan şehirlerine yayıldı ve New Orleans, fuhuşun serbest olduğu ilk şehir oldu. Böylece diğer eyaletlerde fuhşu ruhsatlandırma, sınırlandırma yolu ile kontrole alarak müsaade etmeye başladılar 46.
Siyahi kadınlar beyazların randevu evlerinde çalışsalar da siyah erkeklerin buraya girmeleri yasaktı.
1917 yılında ABD, Birinci Dünya Savaşı.na girerken askerlerin zührevi hastalıklardan etkilenmemesi için randevu evlerini kapatması önemli bir dönüm noktası oldu. Ancak, askerler Fransa.ya çıktığında onları yeni fırsatlar bekliyordu.
İkinci Dünya Savaşı esnasında ABD hükümeti askerlere üsleri yakın yerlerde randevu evi kurma izni verdi ama komutanlar bunları kötülük yuvası olarak gördüklerinden göz ardı ettiler. Bu işin gevşek tutulduğu Hawaii Adası, randevu evi konusunda patlama yaptı.
Osmanlı döneminde fuhuş merkezi İstanbul..
16. ve 17. yüzyıl Osmanlı İmparatorluğu.nda toplumsal düzeni sarsan Celali İsyanları sırasında, köylerini bırakan insanlar büyük şehirlere yığılırken, Rumeli.den Anadolu.ya ucuz ücretle çalışacak insanlar akın etmeye başlamıştı.
Bekârların barınmalarını sağlayacak hanlar en karlı iş yerleri olmuştu. Bekâr odaları, fuhuşu ve homoseksüelliği özendirmekteydi. İşsiz bekârlar ve sonradan görme zenginlerin içki ve fuhuşa eğilimli yaşamları, toplumsal değerleri yozlaştırmaktaydı.
Osmanlı toplumunda kayıtlara geçmiş en eski fuhuş vakası, Kanuni.nin son yıllarına doğru, 1565.da Galata dışında Sultankır Mahallesi.nde Giritli Nefise, Arap Fatı, Atlı Ases, Kamer, Balatlı Ayni ve Narin adlı fahişelerin basılıp hapse atılmalarıdır 47.
1571 tarihli bir fermanda, bekâr çamaşırı yıkayan avratların, dükkânlarına gelen bazı leventleri fahişelerle buluşturdukları söylenip, kadınların bekâr çamaşırcılığı yapmaları yasaklanmıştır. 1573 tarihli bir başka fermanda, kaymakçı dükkânlarına kadınların girmesinin yasaklandığı bildirilmektedir 48.
1648 de saltanatı devralan IV. Mehmet döneminde, “Kirli Sultan” olarak nam yapmış bir kadın, İstanbul.un en seçkin kadın pezevengi olmuştu. Kızları seçerek alıyor, eğitiyor ve saygın müşterilere kiralıyordu. IV. Mehmet sipariş vermiş, fakat “Kirli Sultan”, saygın müşterileri arasına onu almayı reddetmişti 49.
Osmanlı yetkilileri, aralarında Osmanlı ajanı olduğu ileri sürülen esrarengiz Michael Moses Salamonovitz namı diğer Michael Paşa.nın da yer aldığı, bazı önemli şahısları iade etmeyi reddetmişti. Bu fuhuş çetesi kendi içinde
şöyle bir işbirliği ve görev dağılımı yapmıştı: Galiçya ve Bukovina.yı dolaşıp kandırılarak genelevlere satılacak kızları arayan tedarikçiler, onları İstanbul.a getiren nakliyeciler, kızları zincirin son halkası olan Beyoğlu ve Galata.daki genelevlere dağıtan yerel acenteler. 1860 lı yılların sonlarında Müslüman, Yahudi ve Ermeni fuhuş tacirleri Budapeşte ve civarında cirit atıyorlardı. Romanya Türkiye için önemli bir „fahişe deposu. vazifesi görüyordu. (Edward J. Bristow, Prostitution and Prejudice The Jewish Fight Against White Slavery 1870–1939,
Schoken Books, (New York, 1983), 189.
16. yüzyıl Osmanlısının fuhuş merkezleri; Galata, Tophane ve Eyüptü. Sokullu
devrinin sonlarına doğru, etrafına topladığı oğlanları kadın kılığına sokup, hanımların isteklerini karşılayan, “Kuklacı Mustafa” bir jigolo örgütü kurmuştu 50. Lonca örgütlenmeleri sayılan esnaflar arasında pezevenkler ve fahişeler de bulunmaktadır 51.
Kimilerine göre artık büyük şehirlerde ahlak düzeni bozulmuştu. Kanaatimce, diğer taraftan fuhuş; bazı erkekleri hayvanlarla ilişkiyi girmekten, oğlancılıktan, sübyancılıktan ve namuslu kadınlara musallat olmaktan alıkoyacak bir olgu işlevi görmüş olmalıdır.
1790-1791 yıllarında yapılan Rus Savaşında cepheden gelen kötü haberlerin
yaygınlaşan fuhuştan kaynaklandığı kanaatine varıldı ve padişahın emri ile mahalle imamlarının „uygunsuz fahişedir. diye bildirdikleri on beş kadar kadın şehrin kalabalık yerlerinde asılarak idam edildiler 52.
Fahişeler kendilerine özgü ilginç lakaplar veya memleketlerinin isimleri ile
anılmaktaydılar; Lüferçiçeği Ümmügülsüm, Ayçiçeği Cemile, Çiçon Nefise, Uzun saçlı Emine, Kanlıcagülü Hafize, Akçelik Simid Hadice, Çukadar Karısı Fatma, Çalarsaat Emine, Rakı Mezesi Hanife, Tophaneli Ayşe, Yedidağ Çiçeği Nesibe bu dönemde İstanbul'da bulunan fahişelerden bazıları ve kullandıkları lakaplardı. Fuhuş yapanlar büyük oranda Müslüman kadınlardı.
17. yüzyıl ortalarından itibaren bozulmaya başlayan Yeniçeri Ocağı.nın kaldırıldığı 1826.ya kadar, Yeniçeriler ve İstanbul.a gelen bekâr levent takımının fahişelerle ilişkileri alenileşmiş ve toplumun normal kesimlerine tecavüzleri yaygınlaşmıştır. 1780.lerin Taksimi, fahişeler için bir sefalet ve sefahat yeri idi 53.
Kırım Savaşı sonrası Rus ordusundan esir alınan Yahudi asıllı askerler, İstanbula
yerleştikleri 1854 sonrası Galata.daki genelev açma imtiyazı elde etmişler ve Osmanlı sınırlarının dışında geniş bir coğrafyada fuhuş ticaretinde etkili olmuşlardır.
Doğu Avrupalı Yahudiler ülkelerinde icra ettikleri fuhuşu beraberlerinde göç ettikleri ülkelere getirecekler, Arjantin.in başkenti Buenos Aires ile Osmanlı Devleti.nin başkenti İstanbul, dönemin önde gelen iki fuhuş merkezi olacaktır 54.
Bu dönemde, Beyoğlu.nda fuhuş piyasası çoğunlukla Fransız, Alman, Romen, Rus, Rum ve Ermenilerdeydi. 55
Galata da Seks işçisi olarak çalıştırılan kızların çoğunluğu Rus ve Polonyalı Yahudilerden oluşuyordu.
19. yüzyılın ortalarına kadar daha çok evlerde ve eğlence mekânlarının üst katlarındaki odalarda gerçekleşen fuhuş, yüzyılın son çeyreğine doğru kurumsallaşır. Nitekim 1860 yılında Aksaray.da İranlı İbrahim.in açtığı geneleve “Acem.in Kerhanesi” denilmeye başlanmıştır.
“Kaymak”, “Hürmüz”, “Fitnat”, “İfakat”, “Mumcu”, “Karakaş”, “Paçası Kirli Fatma”, “Kel Roza”, “Bahri”nin evlerinde örgütlü fuhuş yapılmaktadır 56.
1875-1885 yılları arasında meşhur Dodi.nin gazinosunda eşcinsel fuhuş yapılıyordu 57.
Osmanlı toplumunda eşcinsel fuhuşu sadece erkeklere mahsus değildir. Kadınlar arasında da eşcinsel ilişki ve fuhuş görülmektedir 58.
Beyoğlu.nun ilk genelevleri, 1885.den sonra, Rum ve Ermeni kadınlar tarafından Yeniçarşı Caddesi ile Çiçekçi Sokağında açıldı 59. 1890-1900 yıllarında Asya Kıtasında ruhsatsız ve kaçak genelevler, Üsküdar.ın bir mahallesi olan Bülbül deresinde yoğunlaşmaktadır 60.
Üsküdar da genelevi sahibi olan meşhur Arab Saliha, fuhuş âleminin çok cüretkâr bir esir tüccarıydı. İstanbul.un köşe bucağından türlü hile ile kandırıp fuhuş girdabına sürüklediği kızlardan kimsesiz garipleri kendi evinde işletir, ailesi tarafından Bülbül deresinde izinin takip edilmesi ihtimali olanları evinde tutmaz, Bursa ya, Balıkesir e, İzmir e ve hatta daha uzaklara Konya.ya, Kayseri.ye göndererek oradaki kırmızı fenerli ev sahiplerine yüksek ücretlerle devrederdi 61.
Aynı dönemde, İstanbul.un ilk barları “baloz”lar açılmaya başlamış ve buraları
sarhoşlar, süfli (kılıksız) fahişeler ve zevk aleti süfli oğlanlarla dolmuştur 62.
Meşrutiyetin ilanına kadar Müslüman Türk kadınlarının vesikalı fahişe olarak
çalışmaları yasak olduğu için, genelevlerde çalışanlar Rum, Ermeni, Yahudi, Hıristiyan Kıpti kadınlar olmuştu 63.
3 CÜ BÖLÜM İLE DEVAM EDECEKTİR..,
***