13 Kasım 2020 Cuma

ORTA DOĞUDA TÜRK ALGISI., BÖLÜM 4

ORTA DOĞUDA TÜRK ALGISI., BÖLÜM 4


Ortadoğu,Türkiye Algısı,Dış Politika,Mensur Akgün, Sabiha Şenyücel Gündoğar,Dış Politika,Türkiye, Avrupa Birliği, 



Tablo 12: ARAP BAHARININ ORTADOĞU’YA ETKİSİ


Gelişmelerin Ortadoğu bölgesi genelini nasıl etkilediği sorulduğunda ise destek oranı %8 artarak %60’a çıkıyor (Tablo 12). Katılımcıların %21’i Arap Baharının bölge genelini olumsuz etkilediğini belirtirken, %7’si olumlu veya olumsuz etkisi olmadığı cevabını veriyor. 
Libya’dan katılımcılar kendi ülkelerinde olduğu gibi halk hareketlerinin bölge genelinde de olumlu etki yaptığını en fazla düşünenler (%83). Libya’yı sırası ile Mısır (%78), Tunus ve Irak (%72) takip ediyor. Libya, Mısır ve Tunus’tan katılımcılar kendi ülkeleri için de gelişmeleri olumlu değerlendirenler olarak Tablo 11’de yer almıştı. 

Irak’tan katılımcılar gelişmeleri kendi ülkeleri için yeterince olumlu bulmazken %72 ile bölge geneli için olumlu buluyor. Bölge geneli için sorulduğunda İran’dan gelen değerlendirmenin de olumlu yönde artarak %49’a çıktığı görülüyor. 
Tablo 12’de görüldüğü gibi Suudi Arabistan, Lübnan, Ürdün, Körfez ülkeleri, Yemen, Suriye ve İran yaşanmakta olan gelişmelerin bölgeye etkisini ortalamanın altında olumlu buluyor. 


Tablo 13: BARIŞÇIL VE ŞİDDET İÇEREN HALK HAREKETLERİNE VERİLEN DESTEK

Ayrı bir soruda ise katılımcılara son bir yılda yaşanmakta olan gelişmeler ışığında bölgelerinin geleceğini nasıl değerlendirdikleri soruldu. 
Katılımcıların %62’si daha olumlu baktıklarını belirtiyor. Ancak soru kendi ülkelerinin geleceğini nasıl gördükleri şeklinde sorulduğunda olumlu cevap oranı 
%47’e düşüyor. 
Tablo 13 ise katılımcıların gösterileri/halk hareketlerini ne ölçüde desteklediklerini daha net olarak gösteriyor. 
Bölge ortalamasında barışçıl halk hareketlerine katılım %75 oranında destek alırken şiddet içeren gösterilere katılmak %20 oranında kabul edilebilir 
bulundu. Katılımcıların %21’i barışçıl gösterileri dahi kabul etmediklerini ifade ettiler. 
Ülkelerarası farklara bakacak olursak, Libya (%95), Irak (%91), Tunus (%90) barışçıl gösterilere en fazla onay veren ülkeler olarak ön plana çıkıyor. 
Tablo 13’te de görüldüğü gibi Mısır, Lübnan ve Filistin’de de şiddet içermeyen gösterilere destek oranı oldukça yüksek. 
Suriye’den katılımcıların verdiği cevap dikkat çekiyor; %45’i barışçıl gösterileri dahi desteklemediğini ifade ediyor. Söz konusu şiddet içeren gösteriler 
olduğunda katılımcıların %91’i bunu kabul edilemez bulduğunu söylüyor. 
Bölge genelinde, şiddet içeren gösterileri destekleme oranı barışçıl gösterilere verilen destek oranı ile karşılaştırıldığında oldukça düşük olsa da, Suriye 
dışında hiçbir ülkede tamamen kategori dışı da bırakılmıyor. 
Şiddet içeren gösterilere katılım ise en çok desteği %33 ile Tunus ve %32 ile Libya’dan alıyor. %31 ile Filistin de diğer ülkeler ile kıyaslandığında şiddeti 
kabul etme oranı yüksek olan ülke olarak göze çarpıyor. 
Bu bölümde son olarak katılımcılardan Tablo 14’te görülen dokuz ülke ve kurumun Arap Baharına etkisini değerlendirmeleri istendi. 
Bölge ortalamasında katılımcıların %56’sı Türkiye’nin olumlu etkisi olduğunu ifade ederken %16’sı olumsuz etkisi olduğunu söylüyor. 
Türkiye’nin ardından etkisi en olumlu değerlendirilen ülke %36 ile Fransa. Diğer ülke ve kurumlar birbirine yakın oranlarda olumlu olarak değerlendiriliyor. 
Türkiye dışında tüm ülke ve kurumlar için “ne olumlu/ ne olumsuz” değerlendirmesi yapan katılımcı oranının da fazla olduğu dikkat çekiyor. Aynı soruya verilen cevaplar arasında etkisi en olumsuz değerlendirilen aktör olarak ABD yer alıyor. ABD’yi %37 ile İngiltere, %36 ile NATO takip ediyor. 


Tablo 14: AŞAĞIDAKİ AKTÖRLERİN ARAP BAHARINA NASIL BİR ETKİSİ OLMUŞTUR?

Ülkelere ayrı ayrı baktığımızda Libya’dan katılımcılar, Rusya dışındaki tüm aktörlerin rolünü en olumlu değerlendirenler. Rusya’nın rolü Libya’dan 
araştırmaya katılanların sadece %26’sı tarafından olumlu bulunuyor. 
Suriye’den gelen cevaplara baktığımızda ise yalnızca Rusya’nın rolü %62 ile katılımcıların yarısından fazlası tarafından olumlu değerlendiriliyor. Suriye’den 
katılımcılar diğer tüm aktörlerin etkisini olumsuz değerlendiriyor. 
Mısır, Filistin, Ürdün, Suudi Arabistan, Irak ve Körfez ülkelerinde sadece Türkiye katılımcıların %50’sinden fazlasının olumlu değerlendirmesini alıyor. 
İran sorulan tüm aktörlerin rolünü olumsuz değerlendiriyor. 

               Bölüm 3: Türkiye ve Ortadoğu 



Tablo 15: TÜRKİYE HAKKINDA NE DÜŞÜNÜYORSUNUZ?

İlk bölümde 2011 yılında araştırmanın yapıldığı 16 ülkenin bölge ortalamasında Türkiye’ye olumlu bakanların oranının %78 olduğunu belirtmiştik. Tablo 15’te gösterildiği gibi Türkiye hakkındaki görüşlere ülkelere göre baktığımızda Türkiye’ ye en fazla olumlu görüş %93 ile Libya’dan geliyor. 
Tunus %91 ile Türkiye hakkında olumlu görüş bildiren katılımcıların en çok olduğu ikinci ülke. Filistin ve Suudi Arabistan %89 ile üçüncü sırada geliyor. 
Türkiye’nin araştırma yapılan tüm ülkelerin katılımcılarından genel olarak yüksek oranlarda olumlu görüş aldığını söyleyebiliriz. Bu eğilimin tersi yönünde cevap verilen tek ülke Suriye. Suriye’den katılımcıların %44’ü Türkiye hakkında olumlu görüş belirtiyor. 

Tablo 16’da, 2009,2010 ve 2011 yıllarında yapılan üç araştırmaya karşılaştırmalı olarak bakarsak, ülke bazında Türkiye algısında yaşanan değişiklikleri görmek mümkün. Burada en radikal değişim Suriye’de gözüküyor; 2009 ve 2010 yıllarında sırası ile %87 ve %93 olan Türkiye’yi olumlu değerlendirme oranı 2011’de %44’e düşüyor. 
Bir diğer belirgin düşüş İran’dan katılımcıların cevaplarında görülüyor. 2010 yılında %85 olan Türkiye’yi olumlu görme oranı 2011 yılında %71’e düşüyor. Ürdün, Lübnan ve Filistin Türkiye’ye olumlu bakma oranının gerilediği diğer ülkeler. Fakat belirtmek gerekir ki gerilemeye rağmen bu ülkeler halen Türkiye’ye yüksek oranlarda sempati duyuyor. 

Türkiye’ye sempatinin arttığı ülkeler sırası ile Irak (%16 artış), Suudi Arabistan (%7 artış) ve Mısır (%4 artış). 2010 ve 2011 yıllarında araştırmaya dahil olan yedi ülke bölgesel ağırlıklı ortalamasında Türkiye hakkında olumlu düşünenlerin oranı %80 seviyesinde değişmeden kalmıştır (Tablo 16). 



Tablo 16: TÜRKİYE HAKKINDA OLUMLU DÜŞÜNENLER 
2009-2011: 7 ÜLKE AĞIRLIKLI ORTALAMASI ve İran


Katılımcılardan Türkiye’nin bölgede son yılda yaşanmakta olan gelişmelere verdiği tepkilerin değerlendirmesini yapmaları istendiğinde %64’ü olumlu bulduğu cevabını veriyor (Tablo 17). Bu soruya verilen cevap ile Arap Baharı üzerindeki etkisi sorusuna verilen cevap arasında fark olduğu görülüyor. Tablo 18’de görüldüğü gibi Türkiye’nin Arap Baharına etkisinin olumlu olduğunu düşünenlerin 
oranı %56. İki sonuç arasında fazla bir fark olmasa da, %7’lik düşüşün tepki ve etki arasındaki farkı yansıttığı yorumunu yapabiliriz. 
Türkiye’nin son yılda yaşanan gelişmelere tepkisini en az olumlu bulanlar Suriye’den (%30) ve İran’dan (%42) katılımcılar. Ancak her iki ülkede de kararsız bir kesimin olduğunun da altını çizmek gerekli. İran’da Türkiye’nin tepkisini olumsuz bulanların oranı %12 ile sınırlı kalırken, bu oran Suriye’de biraz daha 
yükselerek %49 oluyor. 
Değişim taleplerinin başarılı olduğu ülkelerde (Mısır, Tunus, Libya) verilen cevaplara bakarsak Türkiye’nin tepkilerini olumlu bulma oranı %80’e çıkıyor. 



Tablo 17: TÜRKİYE’NİN SON 12 AYDA YAŞANANLARA VERDİĞİ TEPKİLERİ NASIL BULUYORSUNUZ?



Tablo 18: TÜRKİYE’NİN ORTADOĞU’DAKİ ROLÜ


Tablo 18 Türkiye’nin Ortadoğu’da oynamakta olduğu rolü ve Türkiye’ye baktıklarında katılımcıların ne gördüklerini anlamak üzere sorulan soruların bir özetini sunuyor. Buradan çıkarılabilecek genel sonuç Türkiye’nin Ortadoğu bölgesinde bir aktör olarak kabul gördüğü, bölgede varlığının istendiği ve temsil 
ettiği özelliklere bölge halkı tarafından değer verildiğidir. 


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder