DÜNYA TERÖR ÖRGÜTLERİ VE EKONOMİK MALİYETİ, TERÖRİZM ve TERÖRİZM İLE MÜCADELE BÖLÜM 10

DÜNYA TERÖR ÖRGÜTLERİ VE EKONOMİK MALİYETİ,  TERÖRİZM ve TERÖRİZM İLE MÜCADELE  BÖLÜM 10

6.3. Uluslararası Terörizm İle Mücadele 

11 Eylül saldırıları, terörizmin şiddet ve etkisinin en fazla görüldüğü andır. Tarihte böyle bir terörist saldırının bu kadar heyecan verici, korkutucu ve hatta 
dehşet verici bir etkisi olmamıştır. Buna karşılık olarak güvenlik politikaları, politik ajandalarda ve toplumların belleklerinde en fazla bu dönemde yer edinmiştir. 
Terörizm tehdidine karşı güvenliğin sağlanması, güvenlik politikalarının ele alınması, bu çerçevede kamu politikalarının oluşturulması ve kurumsal hale 
dönüştürülmesi ve hatta dış politikaların şekillendirilmesi yine bu süreçte göze çarpan hususlardır 257. Terörün bu yeni karakteri, devletleri terörle mücadelede işbirliği yapma yoluna itmiştir. Çünkü terör tek bir devletin hatta tek bir kıta nın içerisine sığmayacak kadar geniş bir etki alanına sahip olmuştur. Teröristler küreselleşmenin sunduğu teknolojilerden en iyi şekilde yararlanarak örgütlenme, propaganda, eğitim, finans kaynaklarını yeniden karakterize etmiştir. Bu da terör örgütlerinin etki ve icra alanının tüm dünyaya yayıldığını göstermektedir. 

Bu sebeple küresel terörizmle ulusal kaynakları kullanarak mücadele etme seçeneği gözden düşmüş ve ülkelerin bir araya gelerek mücadele etme zorunluluğu ortaya çıkmıştır. Bu tip bir işbirliğini işler duruma getirebilmek için taraf ülkelerin; terör fenomenin tanımı, tehdit kapasitesinin üzerinde ulaşılabilecek maksimum fikir birliği ve aynı zamanda, sıfır tolerans anlayışını da içerisine alan terörizme karşı kullanılacak taktiklere karşı konsensüse varmış olmaları gerekmektedir 258. Terörle mücadelenin neyi amaçlaması gerektiği ve hangi stratejiler uygulanması gerektiği uluslararası hukuk kuralları ile belirlenerek, devletlerin ortaklaşa girişmek zorunda olduğu bu mücadelenin objektif sınırları belirlenmelidir. 

Dünyayı siyasal içerikli şiddetten arındırmak mümkün değilse bile, bu eğilimin marjinalize edilmesi mümkündür. İşbirliği çabaları ve terörle mücadele 
stratejilerinin bu yönde gelişmesi daha anlamlı olacaktır. Terörizmle mücadele hedefinin iyi saptanması ve fazla ütopik iddiaların yerine gerçek dünya ile daha 
uyumlu tavırlar benimsenmesi gerekmektedir. Terörle mücadelenin hedefi onu yok etmeye çalışmak ve radikal bir savaştan ziyade; onunla birlikte yaşamayı öğrenerek, onun etkinliğini kısıtlamak ve gereksiz hale getirmektir. Çünkü terörizmin başarısı yarattığı tepki ile ölçülmektedir 259. 

Terörle askeri güçlere dayanarak mücadele etme şeklinde kendini gösteren ve giderek diğer ülkeler tarafından da benimsenen mevcut İsrail ve ABD politikası, 
en fazla ve sadece sınırlı ve geçici bir başarı kazanabilir. İnandığı ideal uğruna kendini öldürmeyi göze almış bir eylemciyi, onu bu tip operasyonlarla öldürmekle tehdit ederek başarılı bir sonuca ulaşmayı imkansız kılmaktadır. İngilizlerin Kuzey İrlanda’ daki deneyimi, “zeki, kapsamlı bir siyasal müdahalenin, katı polis ve askeri yöntemlerin kendi başlarına durduramadığı teröre nasıl etkili bir şekilde son verdiğinin” en iyi çağdaş örneklerinden biridir 260. 

Uluslararası terörle mücadelenin asıl meşruiyet kaynağı devletlerce varılan konsensüs ve uluslararası hukuk kuralları olmalıdır. Uluslararası terörle mücadelede gücü temel alan yöntemler sadece gerekli olduğu hallerde gerekli olduğu kadar kullanılmalıdır. Terörle mücadelenin asıl hedefi, terörizm eylemlerinde bulunan insanları etkisiz hale getirmek değil, onların bu yolu kullanmaya iten sebepleri ortadan kaldırmak olmalıdır. Bu sebeple devletler öncelikle samimi bir şekilde dünya üzerinde bulunan eşitsizlikleri ve ayrımcılığı önlemeye çalışmalıdır. Unutulmamalıdır ki uygarlığın asıl ve en güçlü silahı hukuktur 261. Demokratik temel ilkeler her zaman terörizmle mücadelede medeniyetin en büyük silahı olacaktır. Uzun vadede istikrar ve barışın en sağlam temeli; insan hakları, demokrasi ve hukukun üstünlüğünü teşvik etmek ve bu değerlere etkin kılmakla atılabilecektir. 

Bu noktada uluslararası kuruluşların terörle mücadelede etkin bir şekilde varlığını göstermesi gerekmektedir. Norm tanzim eden başlıca kurum ve uluslararası hareketin yasal kaynağı olan BM’nin, kendi hizmetindeki önemli politik ve ekonomik araçlarla AB’nin, birçok üyesi ve ilgili alanlardaki uzmanlığı ile Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı’nın (AGİT) uluslararası toplumun dikkatini terörizme çekmede önemli bir rolü vardır 262. Özellikle BM yayınladığı kararlar ve uluslararası eylemlerin meşruiyet kaynağı olması özelliği ile uluslararası terörizm ile mücadeleye çok önemli katkılar sağlayabilme kapasitesine sahiptir. 


DİPNOTLAR;


1 İhsan Bal, “ Terör Nedir? Neden Terörist Olunur?“, Terörizm: Terör, Terörizm ve Küresel Terörle Mücadelede Ulusal ve Bölgesel Deneyimler, 
   Derleyen: İhsan Bal, Ankara 2006, s.7 
2 Emre Öktem, Terörizm: İnsancıl Hukuk ve İnsan Hakları, İstanbul 2007, s. 452 
3 Doğuhan Sökücü, “Küreselleşen Terörizmin Uluslararası Siyasete Etkileri”,(İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uluslararası İlişkiler 
Anabilim Dalı, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi ), İstanbul 2009, s. 8 
4 Emre Kongar, Küresel Terör ve Türkiye: Küreselleşme, Huntington, 11 Eylül, 11. Basım, İstanbul 2009, s. 73 
5 Emre Öktem, a.g.e., s. 12 
6 Emre Öktem, a.g.e., s. 13 
7 İhsan Bal, a.g.m ., s. 8 
8 Hasan Emre Şenocak, Avrupa Terör Örgütleri ve Ülke Uygulamaları, Ankara 2006, s. 11 
9 Sertaç Başaren, “Kavramsal Olarak Terörizm; Tarihi, ve Hukuki Boyutlarıyla” Küresel Terörizm ve Uluslararası İşbirliği Sempozyumu, Terörle Mücadele 
   Mükemmeliyet Merkezi, Ankara 2006, s.9 
10 Emre Öktem, a.g.e. , s. 56 
11 Ertan Beşe, Terörizm, Avrupa Birliği ve İnsan Hakları, Ankara 2002, s. 24 
12 İhsan Bal, a.g.m., s. 8 
13 Enver Bozkurt – Selim Kanat, Uluslararası Toplumun Paradoksu: Terörizm, İnsan Hakları, Güvenlik ve 11 Eylül Sonrası Meydana Gelen Değişikler, 
    Ankara 2007, s. 9 
14 Ertan Beşe, a.g.e., s.24 
15 Enver Bozkurt – Selim Kanat, a.g.e. , Ankara 2007, s. 32 
16 Fatma Taşdemir, Uluslararası Terörizme Karşı Devletlerin Kuvvete Başvurma Yetkisi, Ankara 2006, s. 35 
17 Emre Öktem, a.g.e., s. 258 
18 Enver Bozkurt – Selim Kanat, a.g.e.,s. 35 
19 Emre Öktem, a.g.e., s. 256 
20 Fatma Taşdemir, a.g.e., s.35 
21 Enver Bozkurt – Selim Kanat, a.g.e.,s. 37 
22 Emre Öktem, a.g.e., s. 19 
23 Mehmet Ali Bal, Savaş Stratejilerinde Terör, 2. Basım, İstanbul 2008, s. 80 
24 Enver Bozkurt – Selim Kanat, a.g.e.,s. 37-38 
25 Fatma Taşdemir, a.g.e., s.48 
26 Hasan Emre Şenocak, a.g.e., s. 11 
27 Nevzat Tarhan, Psikolojik Savaş: Gri Propaganda, 15. Basım, İstanbul 2011, s. 323 
28 Taner Tavas, “ Terörizm: Psikolojisi ve Hedefleri “, Terörizm İncelemeleri, Derleyen: Ümit Özdağ, Osman Metin Öztürk, Asam Yayınları, Ankara 2000, s. 25 
29 Fatma Taşdemir, a.g.e., s.46 
30 Hasan Emre Şenocak, a.g.e. , s. 10 
31 Fatma Taşdemir, a.g.e., s.44 
32 Emniyet Genel Müdürlüğü Terörle Mücadele Dairesi Başkanlığı, Terör, Terörizm 
    http://www.egm.gov.tr/temuh/terorizm6.htm (10.05.2011) 
33 Emniyet Genel Müdürlüğü Terörle Mücadele Dairesi Başkanlığı, Terör, Terörizm 
    http://www.egm.gov.tr/temuh/terorizm6.htm (10.05.2011) 
34 Hakan İpek, Avrupa Birliği’nin Terörizmle Mücadelesi,(Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uluslar arası İlişkiler Anabilim Dalı, Basılmamış Yüksek 
    Lisans Tezi), Ankara 2006, s. 48-49 
35 Fatma Taşdemir, a.g.e., s.44 
36 İhsan Bal – Süleyman Özeren, Uzakdoğu’dan Yeni Kıtaya Terörle Mücadele, Ankara 2009, s. 1 
37 Zeynep Özlem Üskül, “Küreselleşme Süreci ve Birey Kavramı”, Hukuk Felsefesi ve Sosyolojisi Arşivi 14. Kitap, İstanbul Barosu, İstanbul 2005, s.40 
38 Emre Kongar, a.g.e. , s.22 
39 Zeynep Özlem Üskül, a.g.m.., s. 41 
40 Emre Kongar, a.g.e. , s.20 -28 
41 Nurullah Aydın, Küresel Terör ve Terörizm, İstanbul 2009, s. 164 
42 Emre Kongar, a.g.e. , s.29 -34 
43 Saadat Rüstemova, Küresel Terörizm, (Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uluslar arası İlişkiler Anabilim Dalı, Basılmamış Doktara Tezi), 
    Ankara 2006, s. 15 
44 Emre Kongar, a.g.e. , s. 18 
45 Fatma Taşdemir, a.g.e., s. 9 
46 Hasan Emre Şenocak, a.g.e. s. 6 
47 Ertan Beşe, a.g.e., s. 29 
48 Enver Bozkurt – Selim Kanat, a.g.e.,s. 14 
49 Fatma Taşdemir, a.g.e., s. 11 
50 İhsan Bal, a.g.m. , s.9 
51 Fatma Taşdemir, a.g.e., s.10 
52 İhsan Bal, a.g.m. , s.9 
53 Emre Öktem, a.g.e., s. 25 
54 Fatma Taşdemir, a.g.e., s.11 
55 Emre Öktem, a.g.e. , s. 37 
56 İbrahim Kaya, Terörle Mücadele ve Uluslararası Hukuk, Ankara 2005, s. 17 
57 Hasan Emre Şenocak, a.g.e., s. 8 
58 Faruk Sönmezoğlu (Der.), Uluslararası İlişkiler Sözlüğü, 4. Basım, İstanbul 2005, s.679 
59 Necati Alkan, Söz Bitmeden: Terörle Mücadele Önleme Stratejileri, 3. Basım, Ankara 2009 , s. 98 
60 Hasan Emre Şenocak, a.g.e., s. 11 
61 Taner Tavas, a.g.m. , s. 25 
62 Emre Öktem, a.g.e. , s. 41 
63 Ceza hukukunu yalnızca kanuna dayayan “suçta ve cezada kanunilik ilkesi”, kişilerin, kanunun açıkça suç saymadığı fiilleri nedeniyle cezalandırılamamalarını 
ve kanunun açıkça suç saydığı fiilleri nedeniyle de ancak kanunda söz konusu fiile karşılık yazılı olan ceza ile cezalandırılabilmelerini ifade etmektedir.(M. Nedim 
Bekri, Suçta ve Cezada Kanunilik İlkesi ve İlkenin Uluslararası Belgeleri ile Uluslararası Ceza Hukuku Uygulamalarındaki Durumu, 
http://www.yayin.adalet.gov.tr/dergi/38.say%C4%B1/04%20%20DR%20M.%20NED%C4%B0M%20BEKR%C4%B0.pdf), (10.09.2011), s.58 
64 Kıyas yasağının gereği olarak; ceza kanunundaki suç tiplerinden hiçbirisine uymayan bir fiil başka bir suç tipine benzetilerek cezalandırılamaz. Bu yasak “Suçta 
     ve cezada kanunilik ” ilkesini tamamlayıcı niteliktedir. http://www.mulkiyeteftis.gov.tr (10.09.2011) 
65 Emre Öktem, a.g.e., s. 50 
66 İbrahim Kaya, a.g.e., s. 13 
67 İbrahim Kaya, a.g.e., s. 15 
68 Hasan Emre Şenocak, a.g.e. s. 17 
69 Emra Öktem, a.g.e., s. 49 
70 Ertan Beşe, a.g.e., s. 27 
71 12 Nisan 1 991 tarih ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu, 
     (http://www.mevzuat.adalet.gov.tr/html/809.html) (09.09.2011) 
72 Ertan Beşe, a.g.e., s. 28 
73 Emre Öktem, a.g.e.,s. 50 
74 İbrahim Kaya, a.g.e., s11 
75 İbrahim Kaya, a.g.e., s12 
76 Sözleşmeler için bakınız: Engin Akın, Terör ve Terörün Finansmanı Suçu: Anayasa Mahkemesi – 
     Yargıtay Kararları ve Uluslararası Hukuk Metinleri Çerçevesinde, Ankara 2009 
77 Ben Saul, “Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinde Terörizmin Tanımı: 1985 2004”, (Çev: Seda Koç) Terör ve Düşman Ceza Hukuku, Proje Yöneticisi: 
     Kayıhan İçel, Editör: Yener Ünver, Ankara 2008, 
78 Engin Akın, Terör ve Terörün Finansmanı Suçu: Anayasa Mahkemesi – Yargıtay Kararları ve Uluslararası Hukuk Metinleri Çerçevesinde, Ankara 2009, s. 17 
79 Ben Saul, a.g.m. ,s. 77 
80 Ömer Yılmaz, “ İspanya Terörle Mücadele Tecrübesi: Medeniyetler İttifakı Olabilir mi?“, Terörizm: Terör, Terörizm ve Küresel Terörle Mücadelede Ulusal 
    ve Bölgesel Deneyimler, Derleyen: İhsan Bal, Ankara 2006, s. 153 
81 Emre Öktem, a.g.e., s. 28 
82 Fatma Taşdemir, a.g.e., s. 11
83 Fatma Taşdemir, a.g.e., s. 19
84 Hasan Emre Şenocak, a.g.e. , s. 59
85 Fatma Taşdemir, a.g.e., s. 15
86 Emre Öktem, a.g.e., s. 31
87 Emre Öktem, a.g.e., s. 29
88 Ertan Beşe, a.g.e., s. 29
89 Emre Öktem, a.g.e., s. 29
90 Fatma Taşdemir, a.g.e., s. 12
91 Emre Öktem, a.g.e., s. 33
92 Emre Öktem, a.g.e., s. 36
93 Ertan Beşe, a.g.e., s 23
94 Hasan Emre Şenocak, a.g.e., s. 21
95 Emre Öktem, a.g.e., s. 34
96 Fatma Taşdemir, a.g.e., s.10
97 Fatma Taşdemir, a.g.e., s.10
98 Enver Bozkurt – Selim Kanat, a.g.e., s. 14
99 Emre Öktem, a.g.e., s. 25
100 Gös. yer
101 Enver Bozkurt – Selim Kanat, a.g.e., s. 15 
102 İbrahim Kaya, a.g.e., s. 13 
103 Emre Öktem, a.g.e., s. 24 
104 Emre Öktem, a.g.e., s. 26 -31 
105 Gökhan Gökulu, Terör Eylemlerinin Medyaya Yansıması: 15 – 20 Kasım İstanbul Saldırıları Örneği (Polis Akademisi, Güvenlik Bilimleri Enstitüsü, Suç 
Araştırmaları Anabilim Dalı, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara 2005, s. 23 
106 Emre Öktem, a.g.e., s. 26 
107 Ertan Beşe, a.g.e., s. 61 
108 Ertan Beşe, a.g.e., s. 66 
109 Fatma Taşdemir, a.g.e., s. 12 40 
110 Emre Öktem, a.g.e., s. 36 
111 Emre Öktem, a.g.e., s. 33 
112 Ertan Beşe, a.g.e., s. 30 
113 Ertan Beşe, a.g.e., s. 17 
114 Hasan Emre Şenocak, a.g.e., s. 41 
115 İhsan Bal, a.g.m. , s. 12 
116 Taner Tavas,a.g.m., s. 25 
117 Saadat Rüstemova, a.g.t. , s. 26 
118 Ethem İlbiz, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Çerçevesinde Türkiye’nin Terörle Mücadelede İnsan Hakları Sorunu, (Polis Akademisi, Güvenlik Bilimleri Enstitüsü, Suç Araştırmaları Anabilim Dalı, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi) ,Ankara 2009, s. 13 
119 Murat Sever -Hüseyin Cinoğlu -Oğuzhan Başıbüyük, Terörün Sosyal Psikolojisi, Ankara 2010, s. 
120 Zafer Kılıç, Küreselleşme ile ivme Kazanan Uluslararası Terörizm ve Buna Karşı Alınan Tedbirler, (Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı), Isparta 2007, s. 13 
121 Murat Sever -Hüseyin Cinoğlu -Oğuzhan Başıbüyük, a.g.e., s.3 
122 İhsan Bal, a.g.m. , s.14 
123 Zafer Kılıç, a.g.t. , s.9 
124 Murat Sever -Hüseyin Cinoğlu -Oğuzhan Başıbüyük, a.g.e., s.2 
125 Eric Hobsbawm, Küreselleşme, Demokrasi ve Terörizm, İstanbul 2008, s. xiii 
126 Nurullah Aydın, a.g.e. , s. 151 
127 Samuel P. Huntington, Medeniyetler Çatışması ve Dünya Düzeninin Yeniden Kurulması, 6. Basım İstanbul 2008, s. 267 
128 Ahmet Davutoğlu, Küresel Bunalım, 18. Basım İstanbul 2010, s. 51 
129 Samuel P. Huntington, a.g.e. , s. 268 
130 Ahmet Davutoğlu, a.g.e., s. 86 
131 Samuel P. Huntington, a.g.e. , s. 269 
132 Ahmet Davutoğlu, a.g.e., s. 72, 85 
133 Samuel P. Huntington, a.g.e. , s. 268 
134 Eric Hobsbawm, a.g.e., s xii -xiii 
135 Emre Kongar, a.g.e. , s. 33 -35 
136 Doğan Sökücü, a.g.t. , s.8-9 
137 Dinçer Hacıhafızoğlu, “ Terörist Grupların Örgütlenmesi ve Yönetimi”, Terörizm İncelemeleri, Derleyen: Ümit Özdağ, Osman Metin Öztürk, Asam Yayınları, Ankara 2000, s. 29 
138 Erol Özdemir, “Terörizmin Unsurları Ve Bazı Çözüm Önerileri”,
      (http://www.caginpolisi.com.tr/74/17.htm) (24.09.2011) 
139 Erdal Bayer, Terörist Örgütlerde Örgütsel Öğrenme, (Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uluslararası İlişkiler Anabilim 
      Dalı, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Isparta 2008, s. 24 
140 Dinçer Hacıhafızoğlu, a.g.m., s. 30 
141 Dinçer Hacıhafızoğlu, a.g.m., s. 31 
142 Engin Akın, a.g.e., s. 365 
143 Dinçer Hacıhafızoğlu, a.g.e., s. 35 
144 Erol Özdemir, “Terörizmin Unsurları Ve Bazı Çözüm Önerileri”,(http://www.caginpolisi.com.tr/74/17.htm) (24.09.2011) 
145 Nihat Ali Özcan, “ Bir Terör Örgütü Olarak PKK; İdeolojisi, Yöntemi, Yükselişi ve Çöküşü ”, Dünyada ve Türkiye’de Terör Konferansı: Ekonomik ve 
Sosyal Yapıya Etkileri, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası, Ed. Ali Tarhan, Ankara 2002, s. 109 
146 İhsan Bal, a.g.m. ,s. 20 
147 Erdal Bayer, a.g.t. , s. 43 
148 Sedat Laçiner -Mehmet Özcan - İhsan Bal, Türkiyeli Avrupa: Türkiye’nin Üyeliğinin AB’ye Olası Etkileri, İstanbul 2004, s. 212 
149 İhsan Bal, a.g.m. ,s. 10 
150 Emre Öktem, a.g.e., s. 24 
151 Kasım Varol, “Terör ve Sağduyu”, 
      (http://www.caginpolisi.com.tr/v1/yazdir.php?art_id=1094) (26.09.2011) 
152 Erdal Bayer, a.g.t. , s. 43 
153 Hasan Emre Şenocak, a.g.e., s. 16 
154 Taner Tavas, a.g.m. , s. 21 
155 Hasan Emre Şenocak, a.g.e., s. 16 
156 Abdülkadir Baharçiçek, “Etnik Terör ve Etnik Terörle Mücadele Sorunu”, 
      (http://web.firat.edu.tr/sosyalbil/dergi/arsiv/cilt10/sayi1/011-028.pdf) (26.09.2011) 
157 Taner Tavas, a.g.m. , s. 17 
158 Erdal Bayer, a.g.t., s.46 
159 Taner Tavas, a.g.e. , s. 17 
160 İhsan Bal, a.g.e. ,s. 20 
161 Sedat Laçiner -Mehmet Özcan - İhsan Bal, a.g.e., s. 209 
162 İhsan Bal, a.g.e. ,s. 12 
163 Barry Davies, Terörizm: Ortadoğu’da Şiddet Dünya’da Terör, (Çev. Pınar Bulut), İstanbul 2006, s. 
164 Erdal Bayer, a.g.t. , s. 48 
165 Nevzat Tarhan, a.g.e., s. 324 
166 Taner Tavas, a.g.m. , s. 21 
167 Erdal Bayer, a.g.t. , s. 48 
168 Nevzat Tarhan, a.g.e. , s. 27 
169 Emre Öktem, a.g.e., s. 55 
170 Taner Tavas, a.g.m. , s. 21 
171 Nevzat Tarhan, a.g.e. , s. 83 
172 Nurullah Aydın, a.g.e. , s.47 
173 Sedat Laçiner -Mehmet Özcan - İhsan Bal, a.g.e., s. 224 
174 Nurullah Aydın, a.g.e. , s.47 
175 Sedat Laçiner -Mehmet Özcan - İhsan Bal, a.g.e., s. 224 
176 Taner Tavas, a.g.m. , s. 18 
177 Deniz Ülke Arıboğan, Terör, Korku Hali: Tarihin Sonundan, Barışın Sonuna, 3. Basım, İstanbul 2007, s. 32 
178 Emre Öktem, a.g.e., s. 55 
179 Necati Alkan, a.g.e , s. 101 
180 Sedat Laçiner -Mehmet Özcan - İhsan Bal, a.g.e., s. 223 
181 İhsan Bal, a.g.m. , s. 17 
182 Necati Alkan, a.g.e , s. 9 
183 Nevzat Tarhan, a.g.e. , s. 36 
184 Necati Alkan, a.g.e , s. 99 
185 İhsan Bal, a.g.m. , s. 19 
186 Nurullah Aydın, a.g.e. , s.49 
187 Nevzat Tarhan, a.g.e. , s. 23 
188 Nevzat Tarhan, a.g.e. , s. 322 
189 Taner Tavas, a.g.m. , s. 21 
190 Nevzat Tarhan, a.g.e. , s. 44 
191 Taner Tavas, a.g.m. , s. 19 
192 Taner Tavas, a.g.m. , s. 19 
193 İhsan Bal, a.g.m. , s. 17 
194 Sedat Laçiner -Mehmet Özcan - İhsan Bal, a.g.e., s. 223 
195 Necati Alkan, a.g.e , s. 101 
196 Necati Alkan, a.g.e , s. 100 
197 Taner Tavas, a.g.m. , s. 19 
198 Beyhan Gürbüz, Dini Motifli ve Uluslararası Bir Terör Örgütü Olarak El-Kaide , (Atılım Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uluslar arası İlişkiler Anabilim Dalı, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara 2008, s. 122 
199 Sedat Laçiner -Mehmet Özcan - İhsan Bal, a.g.e., s. 218 
200 Beyhan Gürbüz, a.g.t., s. 145 
201 Sedat Laçiner -Mehmet Özcan - İhsan Bal, a.g.e., s. 218 
202 İhsan Bal, a.g.m. , s. 10 
203 Beyhan Gürbüz, a.g.t., s. 139 
204 İlyas Avcı, “El – Kaide Tehdidi ile Mücadele”, 
   (http://www.pa.edu.tr/objects/assets/content/file/dergiler/2009/Cilt%2011/PBD%2011%20(3)%202 009-Word+Pdf/PBD%20%20(3)%202009-Tamam%C4%B1.pdf#page=101)  (02.10.2011), s.101 
205 Fang Finjing, “Radikal Dini Terörizm Faaliyetleri ve Mücadele Yöntemleri”, Küresel Terörizm ve Uluslararası İşbirliği, Terörle Mücadele Mükemmeliyet Merkezi, Ankara 2006, s. 151 
206 İhsan Bal, a.g.m. , s. 19 
207 İhsan Bal, a.g.m. , s. 18 
208 Sedat Laçiner -Mehmet Özcan - İhsan Bal, a.g.e., s. 214 
209 Fang Finjing, a.g.m. , s. 157 
210 Abdulkadir Baharçiçek“Radikalleşmenin Önlenmesi ve Terörle Mücadele Üzerinde Demokratikleşmenin Rolü”, Terörün Sosyal Psikolojisi, Editörler: 
Murat Sever, Hüseyin Cinoğlu, Oğuzhan Başıbüyük, Ankara 2010, s.32 
211 Taner Tavas, a.g.m., s. 25 
212 Abdulkadir Baharçiçek, a.g.m. , s. 33 
213 İhsan Bal, a.g.m. , s.376 
214 İhsan Bal, a.g.m. , s.36 
215 İhsan Bal, Alacakaranlıkta Terörle Mücadele ve Komplo Teorileri, Ankara 2006, s. 8 
216 Deniz Ülke Arıboğan, “Terörizme Karşı Kurumlar Arası Koordinasyon ve İş Birliği İmkanları”, Küresel Terörizm ve Uluslararası İşbirliği Sempozyumu, 
Terörle Mücadele Mükemmeliyet Merkezi, Ankara 2006, s. 126 
217 İhsan Bal, a.g.e. , s.3 
218 İhsan Bal, a.g.e, s. 3 
219 İhsan Bal, a.g.m., s.377 
220 Taner Tavas, a.g.m., s. 25 
221 Mehmet Özcan -Serkan Yardımcı, “Avrupa Birliği ve Terörizmle Mücadele”, Terörizm: Terör, Terörizm ve Küresel Terörle Mücadelede Ulusal ve 
Bölgesel Deneyimler, Derleyen: İhsan Bal, USAK Yayınları, Ankara 2006, s. 242 
222 İhsan Bal, a.g.m., s.36 
223 Kimberley Thachuk, “Terörizme Destek Veren Kaynaklarla Mücadele”, Küresel Terörizm ve Uluslararası İşbirliği Sempozyumu, Terörle Mücadele 
Mükemmeliyet Merkezi, Ankara 2006, s. 57 
224 Murat Sever -Hüseyin Cinoğlu -Oğuzhan Başıbüyük, a.g.e., s.1 
225 Necati Alkan, a.g.e , s. 108 
226 Sedat Laçiner, “Toplumsal Sorunların Bir Belirtisi Olarak Terörizm”, 
      (http://www.usak.org.tr/makale.asp?id=97) (03.06.2011) 
227 Abdulkadir Baharçiçek, a.g.m. , s. 33 
228 Avrupa Konsayi Bakanlar Komitesi’nin İnsan Hakları ve Terörle Mücadele Hakkındaki İlkeleri, 
   (http://www.jp.coe.int/Upload/90_GuidelinesHumanRights_Terrorism_TUR.pdf)  (25.08.2011) 
229 Fatih Karaosmanoğlu, Tarihin Başlangıcı: Uluslararası ilişkiler & Haklar ve Güvenlik, Ankara 2008, s. 33 
230 İhsan Bal, a.g.e , s. 27 
231 Emre Öktem, a.g.e. ,s. 248 - 80 
232 Ertan Beşe, a.g.e. , s. 117 
233 Sedat Laçiner -Mehmet Özcan - İhsan Bal, a.g.e., s. 228 
234 Fatih Karaosmanoğlu, a.g.e. , s. 59 
235 Taner Tavas, a.g.e., s. 25 
236 Emre Öktem, a.g.e. , s. 247 
237 Sedat Laçiner -Mehmet Özcan - İhsan Bal, a.g.e., s. 245 
238 Emre Öktem, a.g.e. , s. 248 
239 Emre Öktem, a.g.e. , s. 259 
240 Sedat Laçiner, “Toplumsal Sorunların Bir Belirtisi Olarak Terörizm”, 
      (http://www.usak.org.tr/makale.asp?id=97) (03.06.2011) 
241 Sedat Laçiner, “Demokrasi İle Terör Çözülür mü?”, 
      (http://www.usak.org.tr/myazdir.asp?id=1045) 
242 Ertan Beşe, a.g.e. , s. 118 
243 Arman Khanat, 11 Eylül Saldırıları Sonrası ABD’nin Terörle Mücadele Politikası ve İnsan Hakları Açısından Değerlendirilmesi, (Polis Akademisi Başkanlığı, Güvenlik Bilimleri Enstitüsü, Uluslar arası Polislik Çalışmaları Anabilim Dalı), Ankara 2008, s. 12 
244 Fatma Taşdemir, a.g.e. , s. 60 
245 Ertan Beşe, a.g.e., s. 120 
246 Süleyman Özeren – Hüseyin Cinoğlu, “Terörizm ve Amerika Birleşik Devletleri: 11 Eylül Öncesi ve Sonrası Terörle Mücadele Politikalarının 
Değerlendirilmesi”, Terörizm: Terör, Terörizm ve Küresel Terörle Mücadelede Ulusal ve Bölgesel Deneyimler, Derleyen: İhsan Bal, USAK Yayınları, Ankara 2006, s. 162 
247 Ertan Beşe, a.g.e., s. 122 
248 Emre Öktem, a.g.e., s. 252 
249 Ertan Beşe, a.g.e., s. 124 
250 Ömer Yılmaz, “İspanya Terörle Mücadele Tecrübesi: Medeniyetler İttifakı Olabilir mi?, Terörizm: Terör, Terörizm ve Küresel Terörle Mücadelede Ulusal ve Bölgesel Deneyimler, Derleyen: İhsan Bal, USAK Yayınları, Ankara 2006, s. 126 
251 Ertan Beşe, a.g.e., s. 121 
252 İhsan Bal, a.g.m. , s.36 
253 Ertan Beşe, a.g.e., s. 121 
254 Ertan Beşe, a.g.e., s. 127 
255 Süleyman Özeren – Hüseyin Cinoğlu, a.g.m. , s. 179 
256 Ertan Beşe, a.g.e., s. 120 
257 Fatih Yamaç, “11 Eylül 2011 Sonrası Fransız Terörle Mücadele Politikası”, Terörizm: Terör, Terörizm ve Küresel Terörle Mücadelede Ulusal ve Bölgesel 
Deneyimler, Derleyen: İhsan Bal, USAK Yayınları, Ankara 2006, s. 80 
258 Süleyman Özeren – Hüseyin Cinoğlu, a.g.m. , s. 163 
259 Deniz Ülke Arıboğan, a.g.m., s. 126 
260 Shireen Mazarı, “Terörizmin Geleceği ve Ortak Nitelikleri”, Küresel Terörizm ve Uluslararası İşbirliği Sempozyumu, Terörle Mücadele Mükemmeliyet 
Merkezi, Ankara 2006, s.227 
261 Emre Öktem, a.g.e. ,s. 3 
262 John Colston, “NATO’nun Terörizm İle Mücadeledeki Rolü ve Uluslararası İşbirliği’nin Önemi”, Küresel Terörizm ve Uluslararası İşbirliği Sempozyumu, 
Terörle Mücadele Mükemmeliyet Merkezi, Ankara 2006, s. 235 

***