Duatepe Anıtı - POLATLI - ANKARA
Duatepe Anıtı Kurtuluş Savaşı’nın dönüm noktası sayılan Sakarya Meydan Savaşı’nın yapıldığı son savunma hattı üzerindeki Gazi Tepe, Türbe Tepe ve Mangal Dağı’nın ağaçlandırılmasıyla yapılmıştır. Duatepe’de Ekim 1999 tarihinde çalışmalar başlamış ve 20.000 ağaç dikilmiş ve anıt tamamlanarak 12 Eylül 2000 tarihinde açılmıştır. Polatlı, Duatepe Anıtı otopark, bağlantı yolu, yürüme yolu, tören alanı ve anıt olmak üzere beş kısımdan oluşur. Anıt duvarlarında Duaepe’deki 81 şehidin pirinç harflerle yazılmış bilgileri yer alır. Anıtın ve heykellerin yaratıcısı Devlet Sanatçısı heykeltıraş Metin YURDANUR’dur.
Duatepe’nin önemi
Başkomutan Mustafa Kemal Atatürk’ün 10 Eylül 1921 tarihinde başlattığı taarruzla düşmandan geri alınan ilk tepedir. Duatepe düşmanın Ege Deniz’ine dökülünceye kadar kovalandığı, sonu aydınlık bir sürecin başlangıç noktasıdır.
Anıt simgesel olarak Anadolu halkının Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde coşkun bir ırmak gibi zafere ve uygarlığa koşma öyküsünü anlatır. Mustafa Kemal’in şahlanan atının üzerindeki figürü Türk Milletinin önderi olmaktan duyduğu gurur ve mutluluğu ifade eder. Geri planda yer alan Atatürk, İnönü ve Mareşal Fevzi Çakmak’ın heykelleri emir komuta birliğini, Halide Edip Adıvar’ın heykeli ise Türk kadınının Kurtuluş Savaşı’na katkısını anlatır. Atatürk ve yaverinin dürbünle ovayı izledikleri sahne ise biraz sonra kazanılacak olan zaferi ve ardından gelecek bağımsızlığı umutla bekleyen Türk Ulusunu ifade eder.
Duatepe, Mustafa Kemal Paşa’nın Gazi Tepe’den attan düşmesi sonucu kaburga kemiklerinin kırılmasına rağmen görevini ısrarla sürdürdüğü ve bu nedenle Türk’ün azim ve kararlılığının simgesi olmuştur. Anıtta bulunan iki bayraktan biri 38. Alay’ın sancağını, diğeri ise Türk Bayrağı’nı ifade eder. Ayrıca Mustafa Kemal’in şahlanan atının üzerindeki figürü, bir çoğun en çok sevdiği oyuncağı ile oynarken yaşadığı mutluluğu ve heyecanı ifade eder.
KARTAL TEPE..
Eskişehir yönünden Polatlı’ya gelirken karşınıza 22 metre yüksekliğinde,10 metrelik kaidesi bulunan “Dur Yolcu Mehmetçik Anıtı” görürsünüz.
Bu Anıt Sakarya Zaferini genç kuşaklara doğru bir şekilde aktarılması amacıyla Genel Kurmay Başkanlığı tarafından başlatılan bir proje kapsamın da yapılmıştır.
Değerli Okurlar, tarihimizde önemli bir yer tutan *Sakarya Meydan Savaşı*’na Yunan kuvvetleri 23/24 Ağustos 1921 tarihinde Sakarya Nehri’ni geçerek taarruza başlamışlardı. Yedi gün boyunca Yunan taarruzlarına direnen mürettep grup komutanlığımız, 12 nci gurubun mevzilerinin kendisine verilmesi ile savunma sahası nedeniyle zor durumda kalmışlardı.
31 Ağustos’ta 7’nci Yunan tümeni, topçusunun desteğinde, bir alayla 1’inci tümenimizi tali taarruzla yerinde tespit ederken, bir alayla demir yolu boyunca *Kartaltepe* kuzeyine, bir alayla *Beştepeler – Karat*epe kuzeyi istikametinde ve bir alayla da *Tırnaksız – Karatepe* İstikametinde taarruza başlamıştı. Aynı gün Yunanlılar saat 13.00’de Kartaltepe’nin batı kesimlerini ve kısa bir süre sonra da tepenin tamamını süngü hücumları sonucu ele geçirmişlerdi. Saat 17.30’da Kartaltepe’yi tamamen işgal eden Yunanlılar, * Polatlı * istikametinde ilerlemeye başlamış, 17’nci tümenimiz, saat 18.00’e doğru Polatlı istasyonunun 500 m güney batısı–* Karatepe *’nin doğusundaki sırtlar – * Menteşe * Ağılları hattına çekilmişti. Böylece * Kartaltepe * ve civarı
düşman eline geçmişti.
9 Eylül 1921’de ise genel karşı taarruza hazırlık maksadıyla; cephenin güney kanadından bu bölgeye kuvvet kaydırılmaya başlanmıştı.
10 Eylül 1921 sabahı grup ve tümen topçularının hazırlık ateşleri sonunda, *Yassıhöyük güneyi – Çekirdeksiz kuzeyi -Duatepe –Üçpınar* hattını tutmakta olan 7’nci yunan tümenine 08.00’den itibaren topçu ateşleri ile taarruz başlamıştı. Öğlene kadar cephenin her yanında şiddetli muharebeler yaşanmış,
17’ncı tümen, *Kartaltepe -Karatepe–Eski Polatlı* hattındaki Yunan birliklerine taarruz etmişti. Cephenin diğer kesimlerinde yaşanan gelişmelerin aksine
Kartaltepe bölgesinde durum değişmemişti. *Duatepe*’nin ele geçirilmesiyle birlikte, Saat 13.00’den itibaren 1’inci tümen de taarruza katılmış, çetin ve
şiddetli Yunan savunması karşısında mürettep grup birlikleri, *Çekirdeksiz batısı – Duatepe batısı – Ezineli – Kartaltepe* kuzey yamaçları – *Karatepe doğusu – Eski Polatlı* kuzey doğusu hattına kadar ilerlemişti.
KARTALTEPE ALINDIKTAN SONRA
11 Eylül 1921 gününün ilk saatlerine kadar devam eden taarruzlar sonunda 17’nci tümen *Kartaltepe*’nin doğu eteklerine ulaşmış, saat 03.00’de düşman
takviye ettiği birlikleri ile * Kartaltepe * ve * Karatepe *’ye karşı taarruza başlamıştı. 17’nci tümen *Kartaltepe*’deki düşmanın inatçı savunması ve karşı taarruzlarıneticesinde 57’nci tümen’in de hareketlerine uyarak saat 13.00’da * Üçpınar Polatlı * genel hattına çekilmek zorunda kalmıştı.
12 Eylül 1921 günü yunan 7’nci ve 3’üncü tümenlerinin çekilmeye devam etmeleri üzerine mürettep grup komutanlığı, 1’inci tümeni * Kartaltepe *’ye, 17’nci ve 23’üncü tümenleri de * Karatepe – Eski Polatlı * hattına taarruzla görevlendirmişti. *Kartal tepe*’ye taarruz eden 1’inci tümen, tepeyi savunan 16’ncı Yunan piyadealayı’nı çok çetin muharebeler sonucu Beştepeler istikametinde geri çekilmek zorunda bırakmış, özellikle tümenin 5 ve 3’üncü alaylarının inatla tekrarladıkları süngü hücumları sonucu saat 20.00’da *Kartaltepe *tamamen düşmandan temizlenmişti.
*Kartal tepe Mehmetçik Anıtı;* Türk’ün tutsak edilemeyeceğini, ülkesinin işgal edilemeyeceğini düşmana burada verilen mücadele ile gösterilmiştir.
Anıttaki Mehmetçik de düşmana eliyle “ DUR ” diyor. “Buradan ileri geçemezsin” Mehmetçik bu kara ve demiryolundan geçenlere de “Durun” diyor ve her Türk
vatandaşını *Kurtuluş Destanı* üzerinde düşünmeye çağırıyor.
*Kartal tepe Mehmetçik Anıtı*, Genelkurmay Başkanlığı koordinasyonunda, Koç Holding tarafından yapılarak 06 Ağustos 2008 yılında hizmete açılmıştır.
Aynı yıl temeli atılan panorama müzenin yapımını ise Devlet Demiryolları Personel Dayanışma vakfı tarafından üstlenmiştir. Fakat ne yazık ki hukuki
nedenlerden dolayı halen tamamlanamamıştır. Tamamlanması için her seviyede yoğun çaba harcanması gerekmektedir.
Umarım herkes üzerine düşen görevi layıkıyla yapar diye düşünüyorum.
Mehmetçik Anıtı, Heykeltraş Doç. Dr. Sait Rüstem tarafından yapılmıştır. Kaidesiyle birlikte toplam 32 Metre yüksekliğinde, kendisi 22 Metredir.
10 metrelik kaidesinin üzerinde 3×5 ebadında sekiz adet rölyef vardır.
* Kartaltepe Polatlı-Eskişehir * yolu üzerinde * Polatlı * Otogar kavşağından 9 km’den sonra levha ile belirtilmiştir. Yol ayrımından itibaren ise 2 km mesafededir.
* Polatlı-Eskişehir * yolu üzerinde bulunan Anıt ve Panoroma müzesi Polatlı yerleşim merkezinden çıkar çıkmaz tüm azameti ile görülmektedir.
*Eskişehir-Polatlı* istikametinde gelindiğinde ise * Sakarya Nehri *’nin batısından itibaren görülebilmektedir. Tepe’ye kadar yol asfalt olup, ziyaretçilere açıktır.
Hatta * Ankara-Eskişehir * arasındaki hızlı trenle seyahat ederseniz, karşıdan tüm ihtişamı ile gördüğünüz anıt’a yaklaştığınızda tünelle altından geçip gidiyorsunuz.
Bundan birkaç yıl önce hızlı trenle Eskişehir’den Ankara’ya dönerken tren görevlisine uzaktan sormuştum.
* –Bu karşıda görülen anıt nedir diye? * Görevli ise buradan her gün geçmesine rağmen bana buranın *Duatepe* olduğunu söylemişti.
Ben de bir eğitimci olarak buranın Kartaltepe olduğunu ifade ederken, trenin camından da karşı tepede görülen *Duatepe*’yi göstermiştim.
HATTI MÜDAFAA YOKTUR, SATHI MÜDAFAA VARDIR. O SATIH BÜTÜN VATANDIR.
* –İşte karşıda görülen Tepe Duatepe’dir * diye söyledim. Aramızda böyle bir konuşma geçmişti.
Son olarak Kurtuluş Savaşı kahramanlarından Orgeneral Kazım Özalp’in sözleriyle sözlerime son veriyorum . Kazım Özalp diyor ki;
* Kıtalarımız Duatepe’ye çıktıktan sonra, düşman tepeyi şiddetli bir topçu ateşi altına aldı. Bilhassa Kartaltepe’deki topçuları, Duatepe’ye tesirli
bir yan ateşi yapıyordu. Düşüncem, Duatepe’den sonra taarruzu Kartaltepe’ye çevirmekti. Fakat Duatepe’deki muharebe çok şiddetli olduğundan kuvvetlerin
kaybının giderilmesi ve taarruz için yeninden hazırlık yapılması gerekiyordu… 12 Eylül Sabahı bulutsuz ve oldukça serin bir hava ile başladı.
Güneş doğarken taarruz emrini yazdım. Başkomutan da Zafertepe’ye geldi. Öğleden evvel demiryolu ile Kartaltepe arasında şiddetli taarruzumuzla muharebe başladı.
Dua tepeye çıkardığımız topçularımız ve diğer toplarımız ateşlerini Kartal-tepe’ye çevirmişlerdi.
Düşmanın da top ve piyade ateşleri etkili idi. Kartal Tepe’de çok şiddetli muharebeler oldu. Mustafa Kemal Paşa henüz geçmemiş olan yarasının acısına
rağmen Zafertepe’de taarruzun gelişmesini bütün gün takip etti. Akşamdan iki saat evvel askerlerimizim hücumları artırıldı. Daha evvel verilen emirlere uyarak
askerlerin çok cephane sarfetmemeye özen gösterdikleri ve bu sebeple daha çok süngü kullandıkları görülüyordu.
Güneş batarken binlerce Türk süngüsü Kartaltepe üzerinde parlıyor ve Yunan hayalleri batıya doğru uzayarak sönüyordu.*
***
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder