GENİŞ GRUP KİMLİĞİ VE BARIŞ SAĞLAMA ÜZERİNE BAZI DÜŞÜNCELER., BÖLÜM 5

GENİŞ GRUP KİMLİĞİ VE BARIŞ SAĞLAMA ÜZERİNE BAZI DÜŞÜNCELER.,  BÖLÜM 5

Haklılık İdeolojileri 

Bazı seçilmiş travmaların duygusal görünümleri pasif kalırken bazıları ise sadece yıl dönümlerinde anılır. Ancak bu travmalar benim ‘haklılık ideolojileri’ dediğim 
şeyle bağlantılı hale gelirse, duygularla yeniden canlanır ve geniş grubun sosyal, politik ve askeri meselelerinde de önemli bir rol oynar. Buhaklılık ideolojileri, 
gerçekte ve fantezi düzeyinde kaybedilen şeyi geri kazanmada ve ortak travmanın ve ilişkili diğer paylaşılan travmaların seçilmiş travmaya evriminde haklılık hissinin paylaşıldığı ideolojilerdir. Ya da bir geniş grubun doğuşunu mitleştiren ve sonradan kuşakların idealize ettiği bir süreç haline gelebilir. Bu sırada yaşanan güçlükleri ve kayıpları reddederler ve sanki geniş grupları üstün bir türün bireylerinden oluşuyormuş gibi hayal ederler. Haklılık ideolojisine tutunmak, geniş grubun yas tutma sürecindeki karmaşıklığı yansıtır, hem kayıplarını reddeder bir taraftan da onları geri kazanmaya çalışırlar, diğerleri için ‘kötü’ önyargısına eşlik eden bir narsisistik yapılanmadır. 

Her büyük grubun haklılık ideolojisi spesifiktir. Bazıları literatürde spesifik isimleriyle bilinirler; örneğin İtalya için ‘İrredentism’ (Italia Irredenta ile ilişkili), 
Yunanlılar için Megali idea, Türkler için Turancılık, Sırplar için Hıristo-Slavizm, aşırı dinci İslami gruplar için günümüzde ‘İslam İmparatorluğuna dönüş’ haklılık 
ideolojilerine örnektir. Amerikalılar için Nancy Hollander33“American exceptionalism,” (Amerıkalı olmanın benzersizliği) Amerikan haklılık ideolojisinin, 11 Eylül 2001’den sonra nasıl tekrar alevlenip ortaya çıktığını anlatmıştır. Buideolojiler yüzyıllarca sürebilir ve tarihsel olaylar değiştikçe ve seçilmiş travmalar aktive oldukça ortaya çıkıp kaybolabilir. Diplomatik müzakereleri derinden etkilerler. Bu ideolojiler dünya haritasında barışçıl ya da daha sıklıkla barışçıl olmayan yollarla değişmesine neden olur. 

İşte Yunanlıların 1453’te İstanbul’u kaybetmesiyle gelişen seçilmiş travmasına kısa bir gönderme. Kıbrıs doğumlu bir Yunanlı sosyolog olan Kyriacos Markaides 
kendi geniş grubunun düşüncelerini ve ‘Kıbrıs Sorunu’ndaki rolünü tarif ediyor. Markides’in ifade ettiği Megali İdea’da: 

“...Yunanlılar tarafından bir gün Bizans imparatorluğunun tekrar kurulacağına ilişkin ve bütün Yunan adalarının daha büyük bir Yunanistan altında  birleşeceği ne dair bir hayal... ‘Büyük Yunanistan Düşüncesi’, Girit ve İyon adaları gibi Yunan dünyasının farklı yerlerinde, ilgi gördü... Birisi ‘Büyük Yunanistan 
Düşüncesinin, yabancıların egemenliği altında olmaya devam eden her parçasında gerçekleşmesi için baskı yapan bir iç mantığı olduğunu savunabilir... 
Kıbrıs Rumları kendilerini tarihsel ve kültürel olarak Yunanlı saydıklarından dolayı onlar için Megali İdeanın yoğun bir çekiciliği oldu... Kilise rahipleri Kıbrıs Rumlarını Yunanistan’la birleşmek için savaşmaya çağırdıklarında duygularını kızıştırmak için büyük bir çabaya ihtiyaç duymadı... Enosis (Birlik), 

Kıbrıs Rumlarının Kıbrıs’ı Yunanistan’la birleştirme hareketini ifade etmektedir. Birlik kilisede değil ama entelektüellerin Yunan Bizans uygarlığını yeniden 
canlandırma girişimlerinde başladı. Ancak kilise en merkezi ve güçlü kurum olarak, bu düşüncenin gelişmesine çok katkıda bulundu. Kilise hareketi benimsedi ve hareketin bütün pratik amaçları için hareketin yönetici çekirdeği oldu“.34 

Zaman Çökmesi 

Yeniden etkinleşen seçilmiş travma ve haklılık ideolojileri insanların aynı gruba ait olma duygularını ve paylaşılan geniş grup kimliklerini güçlendirir. Onların bu 
yeniden etkinleşmesi grubun o anki düşmanlarını da içeren sorunlarına çözüm bulmada kritik bir direnç haline gelebilir. Seçilmiş travma ataların katledilmelerine karşılık gelişmişse de, grup hali hazırda oraya yaptıkları yatırımdan vazgeçmek istemez. Bunu yapmak paylaşılan geniş grup kimliğinin önemli bir görünümünden vazgeçmektir, yani geniş grup böylelikle barışı sağlamaya karşı o anki düşmanına direnç gösterir. 

Geniş grubun seçilmiş travmasının yeniden etkinleşmesi ve buna bağlı haklılık ideolojisi “zaman çökmesi”ne neden olur. Duygular, düşünceler, istekler vekorkular, seçilmiş travma ve haklılık ideolojisinin yeniden etkinleşmesiyle beraber tetiklendiğinde uluslar arası uyuşmazlıkla ilgili algı ve duygularda çöker ve tehlikeleribüyütür. Örneğin; Slobodan Miloseviç ve yandaşları Sırpların seçilmiş travması olan Kosova Savaşı’nı 28 Haziran 1389, yeniden harekete geçirdiğinde35, bu Avrupa’da yirminci yüzyıl sonlarında soykırımlara neden olmuştur. 

Jack The Ripper ya da Ted Bundy gibi seri katillerin kurbanlarını kırmızı bir eşarpla boğarak öldürdüğünü düşünün. Ayrıca bu böyle bir katilin yakalanıp hapse atıldığını da düşünün. Onun suç aleti olan kırmızı atkıya ne olur? Delil olarak kullanildiktan sonra bir mahkeme ya da karakol binasında tozlu bir kutuya konup bodruma kaldırılır. Kısacası hiç kimse öldürmek için bu suç aletini tekrar kullanmaz. 

Buradan tekrar Miloseviç’e dönelim. 11 Mart 2006’da, Birleşmiş Milletler onu toplu katliamların sorumlusu olmaktan soruşturduğu sırada öldü. Onun ‘kırmızı 
eşarp’ı sadece bir kişiye değil geniş gruba ait oldugu icin gelecekte tekrar kullanılması mümkün mü? Miloseviç, Prens Lazar-Kosova Savaşı’nda Osmanlıların başını kestigi Sırp lider- ve Kosova Savaşı’nı akıllarda yeniden canlandıran ilk kişideğildi. Örneğin; 28 Haziran 1914’te Kosova Savaşı’nın yıldönümünde, Gavrilo Princip adındaki bir Sırp, Avusturya-Macaristan Arşidükü Francis Ferdinand ve eşine suikast düzenledi ve böylelikle I. Dünya Savaşı başladı. 

Bir devlet içinde ya da devletler arası eski “düşman” grupların barış içinde birlikte var olabilmeleri için ne yapılabilir? 

Özrü ifade etmek ve af dilemek her zaman iyi sonuçları ortaya çıkartmaz. Öyle bazı özürler vardır ki çok samimidir, diğer bazıları ise boş jestlerden başka türlü  algılanmaz. Özür veaf dileme, sihirli diplomatik ya da politik sonuçlar doğuracakmış gibi düşünülmemelidir. Özür veaf dileme olgusu kişilerin yas tutma gibi mecburi durumları göz önüne alınmadığında tam olarak anlaşılamaz. 

Yas tutma süreci, kaybedilen kişi ya da nesnenin eşlik eden hisleriyle, kaybedildiğinin kabul edilip, duygular(üzüntüden suçluluğa kadar çok geniş bir yelpazede olabilir) yatışana kadar ayrıntılı bir biçimde düşünülmesi, kaybedilen kişi veya nesnelerin zihinsel eşleri sadece birer değerli anı haline geldiğinde, toplumsal iyileşme ve af dileme gerçekleşebilir. Resimler, filmler, şiirler, romanlar ya da konferanslar toplumsal yas sürecini açmak için yardımcı olur. Geniş grubun yasla baş edebilmek için kullandığı bir diğer yol da ağır travma ya da atalarının ağır travmalarına ait anıt inşa ettirmek, travmatize toplumun yas tutmasına yardımcı olur.36 

Geniş grupları anlamaya çalışmak; yıldırıcı bir iştir, belki başa çıkılamayanla başa çıkmaya çalışmanın bir büyük çabasıdır.37Son otuz yıldır, geniş grup psikolojileriyle ilgili değişik görünümleri öğrendikçe, ben de yukarıdaki bu görüşün doğruluğunu anladım. Yine de, baş edilmesi çok zor gibi görünen bazı geniş grup uyuşmazlıklarının, psikanalitik bilgiden yararlanarak yaklaşılan diplomatik stratejiler uygulanarak halledilebileceğini fark ettim. Virginia Üniversitesi’nde Zihin ve İnsan İlişkileri Çalışma Merkezinde (CSMHI) (2005’te kapandı), ben veçalışma arkadaşlarım geniş grup kimliğini göz önünde tutarak bazı stratejiler geliştirdik. 

Bunlar üzerinden gayri resmi diplomatik, Ağaç Modeli dediğimiz veetkili olması yıllar alan38bir yöntem geliştirdik. Ağacın kök, gövde ve dalları, bu modelin 
üç fazını temsil ediyor. 

İki karşıt grubun üyelerinden derin psikanalitik mülakatlarla bilgi alınan ilk fazda, karşıt gruplar arasındaki farkında olunan ya da olunmayan temel görüşler 
anlaşılmaya başlanır. 

İkinci fazda, karşıt taraflardan aynı 15-20 temsilci kişi, psikanalitik açıdan bilgili bir hızlandırıcı grup eşliğinde birkaç yıl süren, birkaç günlük bir dizi görüşme 
yaparlar. Tüm üyelerin hazır bulunduğu geniş oturumlar olsa da çoğunluğu, hızlandırıcı ekip eşliğinde küçük gruplar halinde olur. Karşıt geniş grupların katılımcıları kendi kabile, etnik, milli, dini, ideolojik gruplar adına konuşmacı olurlar. 

İki geniş grup çatışma halinde olduğu zaman, düşman olarak algılanan grup açıkça gerçek bir nitelik taşımakla birlikte, aynı zamanda hayali bir yapısı da bulunmaktadır. 

Eğer katılımcılar bu hayali tehlikeleri o anki var olan konulardan ayrılabilirse, barış için atılan adımlar ve yapılan müzakereler daha gerçekçi hale gelir. 
Psikopolitik diyaloglar, tarihi dertlerin ortaya döküldüğü, algıların, korkuların, duyguların dile getirildiği ve önceden kalan saklı uzlaşma için gerekli aşılması gerekli psikolojik engelleri yüzeye çıkarma süreci haline gelir. Burada amaç, geçmiş tarihi olayları, büyük grupların kimliği ve kültürleri arasındaki farklılıkları silmek değil, ilişkilerde şiddetin ortaya çıkmasını engellemek üzere ilişkileri arındırarak deyim yerindeyse detoks etkisi yapar. 

Düşmanların bir arada barışçıl şekilde yaşaması için ortaya konan politik ve diplomatik çabalar-böyle zamanlarda topluluklar değişikliği istiyormuş gibi görünse de paylaşılan, hissedilen ya da gizlenen kaygıyı ve buna bağlı olarak barışın önünde engel oluşturmuş psikolojik öğeleri provoke eder; çünkü bunlar var olan geniş grup kimliğini tehdit eder. Düşmanların akut uyuşmazlıklarında karşıt grupların kaygısını ele almak için hızlandırıcı grup, iki temel prensibi göz önünde bulundurur. 

1) İki karşıt geniş grubun kimlik farklılıklarının sürdürülmesi gerekliliği (aynı olmama prensibi) 
2) İki karşıt grup aralarında belirli bir psikolojik sınır tanımlama ihtiyacı gerekliliği. 

Eğer düşmanların aralarında politik bir sınır var olursa, aşırı psikolojik hale gelir. Her iki prensip de geniş gruptaki insanların dışlama, yansıtma ve istenmeyen 
öğeleri ötekine yükleme eğilimleri ile ilişkilidir. İnsanların öteki’nin çadırının üstüne çamur fırlattığını ve bunun izinin kaldığını hayal edersek, burada ayrıca atan tarafa çamurun geri gönderileceğine dair bir endişe de olur. Bu iki prensip de çamurun tekrar atılmasını engelleme yönünde çabalardır ve böylelikle geniş grup kimliğinin uyumlu kalmasına yardım edilir. 

Farklılıklarla meşgul olmak iki karşıt grup arasındaki psikolojik sınırı artırır gibi görünse de aslında bu farklılıkları vurgulamak iki grubun yutulma korkusunu 
azaltmaya yarar. Buradaki hızlandırıcı ekibin stratejisi bu noktada diğer ekiplerden ayrılır; bu ekip diğerleri gibi iki karşıt grubun barış sağlaması için birbirlerini ‘sevme’leri gerektiğini düşünmez. 

Her iki sosyal gruptan katılımcılar arasındaki psikopolitik diyalogda gruplar birbirlerine birden yaklaşabilir. Bazen de bir grubun aniden uzaklaşması söz konusu olabilir, tıpkı bir akordeonun hareketi gibi yakınlaşıp uzaklaşabilirler. 
Bu davranışın altında yatan şey, katılımcıların geniş grup kimliklerini korumak için, ‘düşman’ gruba karşı agresyonlarını kabul ya da reddetmeleridir. Eğer hizlandirici ekip bu ‘akordeonun çalmasına’ müsaade etmezse, gerçek sorunlar konuşulamaz ve çözülemez. 

Hızlandırıcı ekip, görüşmelerin erken döneminde daha önce bahsettiğim geniş grup kimliği konularını, ele alabilmek için büyük çaba sarf etmek durumundadır. 
Bu sırada geniş grup kimliğine karşı tehditler, geniş grubun tarihsel olaylarla ilişkili, paylaşılan zihinsel temsilleri, geçmişteki olayların imajları ve kuşaktan kuşağa aktarımlar göz önünde bulundurulmalıdır ki etkili müzakereler yapılabilsin. Psikopolitik diyalogların önemli bir amacı da; geniş grubun güncel sorunu ile, atalarının sorunları arasına mesafe koyarak güncel sorunların tartışılmasında daha gerçekçi müzakereler yapılmasını sağlamaktır. Elbette bunu yaparken ataların travması unutulmaz veya göz ardı edilmez, bilakis bu travmaların zihinsel temsillerinin geniş grup kimliğinin temel belirteçleri haline gelmesi anlaşılmaya çalışılır. 

Son fazda hızlandırıcı ekip kazanılan iç görüyü topluma/hedef kitleye belli programlar aracılığıyla ulaştırmalı, anlatmalıdır. Ortak eylemler, programlar, yasal değişiklikler aracılığıyla kazanılan iç görüyü geniş toplumsal düzeyde geliştirmelidir. 

Böylelikle öğrenilenler uygulanır ve beraber daha barışçıl şekilde var olunabilir. 


DİPNOTLAR;

1 Volkan, Vamık (1988), The Need to Have Enemies and Allies: From Clinical Practice to International Relationships. Northvale, NJ: Jason Aronson; Volkan, Vamık (1997), Volkan, V.D. 1997. Bloodlines: From Ethnic Pride to Ethnic Terrorism. New York: Farrar, Straus and Giroux; Volkan, Vamık (2004), Volkan, V.D. 2004.Blind Trust: Large Groups and Their Leaders in Times of Crises and Terror. Charlottesville, VA: Pitchstone Publishing; Volkan, Vamık (2006a), Volkan, V. D.2006 a.Killing in the Name of Identity: A Study of Bloody Conflicts. Charlottesville, VA: Pitchstone Publishing. 
2 Freud, Sigmund (1921), Group psychology and the analysis of the ego. Standard Edition, 18:63-143. London: Hogarth Press, s. 57.
3 Glass, J. (1989). Private Terror/Public Life: Psychosis and Politics of Community. Ithaca, NY: Cornell University Press; Volkan, 
Vamık (1995) Volkan, V.D. 1995. The Infantile Psychotic Self: Understanding and Treating Schizophrenics and Other 
Difficult Patients. Northvale, NJ: Jason Aronson. 
4 Fonagy, P (2001) Attachment Theory and Psychoanalysis. New York: Other Press; Fonagy, P. and Target, M. (1997) Attachment 
and reflective functions: Their role in self-organization. Developmental Psychopathology, 9:679-700; Lehtonen, J. 
(2003) The dream between neuroscience and psychoanalysis: Has feeding an infant impact on brain function and the capacity 
to create dream images in infants? Psychoanalysis in Europe, 57:175-182. 
5 Emde, Robert. (1991). Positive emotions for psychoanalytic theory: Suprises from infancy research and new directions. 
Journal of the American Psychoanalytic Association (Supplement), 39:5-44. 
6 Bloom, Paul. (2010). How Pleasure Works: The New Science of Why We Like What We Like.New York: W. W.Norton 
7 Erikson, Erik. (1966). Ontogeny of ritualization. InPsychoanalysis: A General Psychology, eds. R. M. Lowenstein, L. M. 
Newman, M. Schur, and A. J. Solnit, pp. 601-621. New York: International Universities Press. 
8 Kernberg, Otto. (1976). Object Relations Theory and Clinical Psychoanalysis. New York: Jason Aronson.; Volkan, Vamık. 
(1976).Primitive Internalized Object Relations: A Clinical Study of Schizophrenic, Borderline and Narcissistic Patients. New 
York: International Universities Press. 
9 Stern, Daniel. (1985). The Interpersonal World of the Infant: A View from Psychoanalysis and Developmental Psychology. New York: Basic Books. 
10 Volkan, (1988). A.g.e. 
11 Erikson, Erik. (1956). The problem of ego identity. Journal of the American Psychoanalytic Association, 4:56–121. 
12 Kakar, S. (1996).The Colors of Violence: Cultural Identities, Religion, and Conflict. Chicago: University of Chicago Press. 
13 Blos, Peter. (1979). The Adolescent Passage: Developmental Issues, New York, International Universities Press. 
14 Bkz:Volkan, (1988). A.g.e. 
15 Erikson, Erik. (1966), Ontogeny of ritualization. InPsychoanalysis: A General Psychology, eds. R. M. Lowenstein, L. M. 
Newman, M. Schur, and A. J. Solnit, pp. 601-621. New York: International Universities Press,p.606. 
16 Boyer, L.B. (1986). One man’s need to have enemies: A psychoanalytic perspective. Journal of Psychoanalytic Anthropology, 9:101-120. 
17 Stein, Howard (1990), The international and group milieu of ethnicity: identifying generic group dynamic issues. Canadian 
Review of Studies in Nationalism, 17:107-130, s.118. 
18 Freud, (1921), a.g.e.s.18:63-143 
19 Bkz:Volkan, (2004). A.g.e., Volkan, (2006a). a.g.e. 
20 Çevik, Abdülkadir. (2003). Globalization and identity. InViolence or Dialogue: Psychoanalytic Insights to Terror and Terrorism, 
eds. S. Varvin and V. D. Volkan, pp.91-98. London: International Psychoanalysis Library. 
21 Apprey, Maurice. (1993). The African-American experience: Forced immigration and transgenerational trauma. Mind and 
Human Interaction, 4:70-75; AppreY, Maurice. (1998). Reinventing the self in the face of received transgenerational hatred 
in the African American community. Mind and Human Interaction, 9:30-37. 
22 Weber, Max. (1923).Wirtschaft und Geselschaft (Economy and Society). 2 vols. Tübingen, Germany: J. C. B. Mohr.; Abse, 
D.W. and R. B. Ulmann. (1977). Charismatic political leadership and collective regression. InPsychopathology and Political 
Leadership, ed. R. S. Robons, pp.35-52. New Orleans: Tulane University Press; Zaleznick, A. (1984). Charismatic and consensus 
leaders: A psychological comparison. InThe Irrational Executive, ed. M. R. F. Kets de Vries, pp.122-132. New York: International Universities Press; Volkan, Vamık ve Itzkowitz, Norman. (2011). Atatürk/Anatürk: Yaşamı, İç Dünyası, Yeni Türk Kimliğinin Yaratılışı ve Bugünkü Türkiye’deki Kimlik Sorunları. İstanbul: Alfa. 
23 Wofenstein, M. and Kliman, G. (1965). Children and the Death of a President: Multi-disciplinary Studies. Garden City, NY: Doubleday. 
24 Erlich, H.S. (1998). Adolescents’ reactions to Rabin’s assassination: A case of patricide? InAdolescent Psychiatry: Developmental and Clinical Studies, ed. A. Esman, pp.189-205. London: The Analytic Press.; Raviv, A., A. Sadeh, A. Raviv, O. Silberstein, and O. Diver. (2000). Young Israelis’ reactions to national trauma: The Rabin assassination and terror attacks. Political Psychology, 21:299-322. 
25 Volkan, Vamık. (1997). Bloodlines: From Ethnic Pride to Ethnic Terrorism. New York: Farrar, Straus and Giroux. 
26 Lifton, R. and E. Olson (1976). The human meaning of total disaster: The Buffalo Creek experience. Psychiatry, 39:1-18. 
27 Freud, A. and D. Burlingham. (1942). War and Children. New York: International Universities Press. 
28 Volkan, V. D. (2006b). What some monuments tell us about mourning and forgiveness. InTaking Wrongs Seriously: Apologies and Reconciliation, eds. E. Barkan and A. Karn, pp.115-131. Stanford, CA: Stanford University. 
29 Kestenberg, Judith. (1982).A psychological assessment based on analysis of a survivor’s child. InGenerations of the Holocaust, eds. M. S. Bergman and M. E. Jucovy, pp.158-177. New York: Columbia University Press. 
30 Klein, Melanie. (1946).Notes on some schizoid mechanisms. InDevelopment of Psychoanalysis, ed. J. Riviere, pp. 292-320. London: Hogarth Press. 
31 Poznanski, E. O. (1972). The “replacement child”: A saga of unresolved parental grief. Behavioral Pediatrics, 81:11901193; Cain, A. C. and R. C. Cain. (1964). On replacing a child. Journal of the American Academy of Child Psychiatry, 3:443456; Volkan, V.D. and G. Ast. 1997. Siblings in the Unconscious and Psychopathology. Madison, CT: International Universities Press. 
32 Ersoy, M. A. (1998). Chosen traumas of the Alavis in Anatolia. Mind and Human Interaction, 9:38-51, p.49. 
33 Hollander, N. (2010). Uprooted Minds: Surviving the Political Terror in the Americas. New York: Taylor & Francis. 
34 Markides, K. C. (1977). The Rise and Fall of the Cyprus Republic. New Haven: Yale University Press, p.10-11. 
35 Volkan, V.D. (1997). Bloodlines: From Ethnic Pride to Ethnic Terrorism. New York: Farrar, Straus and Giroux. 
36 Bkz: Volkan, a.g.e. (2006b). 
37 Shapiro, E. and W. Carr. (2006). Those people weresome kind of solution: Can society in any sense be understood? Organizational & Social Dynamics, 6:241-257. 
38 Bkz: Volkan, v.d, (1988). a.g.e., Volkan, V.D. (2006a). a.g.e. 


KAYNAKÇA 

Abse, D. W. and R. B. Ulmann. 1977. Charismatic political leadership and collective regression. InPsychopathology and Political Leadership, ed. R. S. Robons, 
pp.35-52. New Orleans: Tulane University Press. 
Apprey, M. 1993. The African-American experience: Forced immigration and transgenerational trauma.Mind and Human Interaction, 4:70-75. 
Apprey, M. 1998. Reinventing the self in the face of received transgenerational hatred in the African American community. Mind and Human Interaction, 
9:30-37. 
Bloom, P.2010.How Pleasure Works: The New Science of Why We Like What We Like.New York: W. W.Norton 
Boyer, L. B. 1986. One man’s need to have enemies: A psychoanalytic perspective. Journal of Psychoanalytic Anthropology, 9:101-120. 
Cain, A. C. and R. C. Cain. 1964. On replacing a child. Journal of the American Academy of Child Psychiatry, 3:443-456 
Çevik, A. 2003. Globalization and identity. InViolence or Dialogue: Psychoanalytic Insights to Terror and Terrorism, eds. S. Varvin and V. D. Volkan, pp.91-98. 
London: International Psychoanalysis Library. 
Emde, R. 1991. Positive emotions for psychoanalytic theory: Suprises from infancy research and new directions. Journal of the American Psychoanalytic Association 
(Supplement), 39:5-44. 
Erikson, E. H. 1956. The problem of ego identity. Journal of the American Psychoanalytic Association, 4:56–121. 
Erikson, E. H. 1966. Ontogeny of ritualization. InPsychoanalysis: A General Psychology, eds. R. M. Lowenstein, L. M. Newman, M. Schur, and A. J. Solnit, 
pp. 601-621. New York: International Universities Press. 
Erlich, H. S. 1998. Adolescents’ reactions to Rabin’sassassination: A case of patricide? In Adolescent Psychiatry: Developmental and Clinical Studies, ed. A. 
Esman, pp.189-205. London: The Analytic Press. 
Ersoy, M. A. 1998. Chosen traumas of the Alavis in Anatolia. Mind and Human Interaction, 9:38-51. 
Fonagy, P.2001.Attachment Theory and Psychoanalysis. New York: Other Press. 
Fonagy, P. and M. Target. 1997. Attachment and reflective functions: Their role in self-organization.Developmental Psychopathology, 9:679-700. 
Freud, A. and D. Burlingham. 1942. War and Children. New York: International Universities Press. 
Freud, S. 1921. Group psychology and the analysis of the ego. Standard Edition, 18:63-143. London: Hogarth Press. 
Glass, J. 1989. Private Terror/Public Life: Psychosis and Politics of Community. Ithaca, NY: Cornell University Press. 
Hollander, N. 2010. Uprooted Minds: Surviving the Political Terror in the Americas. New York: Taylor & Francis. 
Kakar, S. 1996. The Colors of Violence: Cultural Identities, Religion, and Conflict. Chicago: University of Chicago Press. 
Kernberg, O. F.1976.Object Relations Theory and Clinical Psychoanalysis. New York: Jason Aronson. 
Kestenberg, J. S. 1982. A psychological assessment based on analysis of a survivor’s child. InGenerations of the Holocaust, eds. M. S. Bergman and M. E. Jucovy, 
pp.158-177. New York: Columbia University Press. 
Klein, M. 1946. Notes on some schizoid mechanisms. InDevelopment of Psychoanalysis, ed. J. Riviere, pp. 292-320. London: Hogarth Press. 
Lehtonen, J. 2003. The dream between neuroscience and psychoanalysis: Has feeding an infant impact on brain function and the capacity to create dream 
images in infants?Psychoanalysis in Europe, 57:175-182. 
Lifton, R. and E. Olson 1976. The human meaning of total disaster: The Buffalo Creek experience. Psychiatry, 39:1-18. 
Markides, K. C. 1977. The Rise and Fall of the Cyprus Republic. New Haven: Yale University Press. 
Poznanski, E. O. 1972. The “replacement child”: A saga of unresolved parental grief. Behavioral Pediatrics, 81:1190-1193. 
Raviv, A., A. Sadeh, A. Raviv, O. Silberstein, and O. Diver. 2000. Young Israelis’ reactions to national trauma: The Rabin assassination and terror attacks. Political 
Psychology, 21:299-322. 
Sells, M. A. 2002.The construction of Islam in Serbian religious mythology and its consequences. InIslam and Bosnia. ed. M. Shatzmiller, pp. 56-85. Montreal: 
McGill University Press. 
Shapiro, E. and W. Carr. 2006. Those people weresome kind of solution: Can society in any sense be understood?Organizational & Social Dynamics, 6:241257. 
Stein, H. F. 1990. The international and group milieu of ethnicity: identifying generic group dynamic issues. Canadian Review of Studies in Nationalism, 
17:107-130. 
Stern, D. N. 1985. The Interpersonal World of the Infant: A View from Psychoanalysis and Developmental Psychology. New York: Basic Books. 
Volkan, V.D. 1976.Primitive Internalized Object Relations: A Clinical Study of Schizophrenic, Borderline and Narcissistic Patients. New York: 
International Universities Press. 
Volkan, V.D. 1988.The Need to Have Enemies and Allies: From Clinical Practice to International Relationships. Northvale, NJ: Jason Aronson. 
Volkan, V. D. 1991. On “chosen trauma”. Mind and Human Interaction, 3:13. 
Volkan, V.D. 1995.The Infantile Psychotic Self: Understanding and Treating Schizophrenics and Other Difficult Patients. Northvale, NJ: Jason Aronson. 
Volkan, V.D. 1997.Bloodlines: From Ethnic Pride to Ethnic Terrorism. New York: Farrar, Straus and Giroux. 
Volkan, V.D. 2004.Blind Trust: Large Groups and Their Leaders in Times of Crises and Terror. Charlottesville, VA: Pitchstone Publishing. 
Volkan, V.D. 2006a.Killing in the Name of Identity: A Study of Bloody Conflicts. Charlottesville, VA: Pitchstone Publishing. 
Volkan, V. D. 2006b. What some monuments tell us about mourning and forgiveness. InTaking Wrongs Seriously: Apologies and Reconciliation, eds. E. Barkan and A. Karn, pp.115-131. Stanford, CA: Stanford University. 
Volkan, V.D. and G. Ast. 1997.Siblings in the Unconscious and Psychopathology. Madison, CT: International Universities Press. 
Volkan, V. D. and N. Itzkowitz. 2011..Atatürk/Anatürk: Ya.amı, İç Dünyası, Yeni Türk Kimliğinin Yaratılı.ı ve Bugünkü Türkiye’deki Kimlik Sorunları. Istanbul: Alfa. 
Weber, M. 1923. Wirtschaft und Geselschaft (Economy and Society). 2 vols. Tübingen, Germany: J. C. B. Mohr. 
Wolfenstein, M. and G. Kliman (eds.). 1965. Children and the Death of a President: Multi-disciplinary Studies. Garden City, NY: Doubleday. 
Zaleznik, A.1984. Charismatic and consensus leaders: A psychological comparison. InThe Irrational Executive, ed. M. R. F. Kets de Vries, pp.122-132. New York: International Universities Press. 

***