Milli Mücadele dönemi Türk-Rus ilişkileri

Milli Mücadele dönemi Türk-Rus ilişkileri

Tahir Tamer Kumkale 
3 Nisan 2000 Pazartesi


MİLLİ MÜCADELE DÖNEMİ TÜRK-RUS İLİŞKİLERİ ULUSAL MÜCADELEDE TÜRK-RUSYA İLİŞKİLERİ

Türk-Rus ilişkileri 31 Aralık 1492'de Kırım Hanı'nın arabuluculuğuyla Moskova İvanı'nın büyük başbakanı ve Sultan Bayazıt arasındaki mektup alışverişiyle başladı ve bugün 508'inci yılına ulaştı. Bu ilişkilerin oluşumunda büyük önemi var. Bugün ve geleceğin ilişkilerinin yanı sıra bölgenin barışı ve dünya barışı. Aslında, Türk toplumları ve devletlerin Slav unsurlarıyla ilişkileri, M.Ö 500’e kadar uzanmaktadır. 1492 tarihi ilişkilerin resmi ve düzenli olarak ayarlandığı tarihi simgelemektedir. Rus tarihi, bu tarihe kadar, politik bir sisteme, genişlemeye ve büyümeye dönüşen dört temel düşüncenin çoğaldığı tarihtir. Tarih boyunca, doğal olarak, Bu düşünceler üzerinde komşu Türkler ve Rusların ilişkileri kurulmuştur. Güç ve rekabet mücadeleleri, entrikalar ve propaganda, savaşları ve antlaşmaları, dostlukları ve düşmanları kendi alanlarına aldı.

İlk Aşama, 1500-1800 yıllarını içermektedir. Temel felsefe, “Moskova, Bizans'ın devamıdır. Moskova üçüncü Roma'dır. Rusya, Roma ve Bizans topraklarının hükümdarı olacak. ”Buna göre; 

- Karadeniz geçecek ve Rus egemenliğine girecek. - İstanbul ve çevresi Rus tarafından ele geçirilecek. 
- Kafkasyalılar ve Hazar Bölgesi'nde faaliyetler gerçekleştirilecektir.

İkinci Aşama; “Slavizm” sloganıyla başlar ve 1800-1917 yıllarını yakalar. Amaç, Büyük Çar'ın tarihi iradesine ulaşmak. Temel yön, sıcak denizlere giden yoldur ve Osmanlı toprakları tek engel olarak görülmektedir. Buna göre; “Avrupa'nın her yerinde ve özellikle Balkanlar'da yaşayan Slavlar, varlıklarının devamı ve gelişiminin sadece Rusya'ya bağlı bir Slav İmparatorluğu'nun kurulmasıyla mümkün olduğunu” söyledi.

Üçüncü Aşama; Bu makalenin konusu olan ulusal mücadele dönemi ile başlayıp, 1990'larda Sovyet yayılmacılığına “Marksist-Leninist” ideolojiyle damgasını vuracak şekilde devam ediyor. Buna göre; " Varlık; Rusya'nın gelişmesi ve devamı, kapitalizmin ve emperyalizmin yıkımına bağlıdır. Bu ilke insanlığın tamamı için geçerlidir. İnsanlığın gelişmesi ancak kapitalizmin sömürücü düzeninin kaldırılmasıyla mümkündür. Bunun için sömürülen emeğin devlet ve sosyal yaşam üzerinde yönetilmesi gerekmektedir. Rusya bir dünya devriminin öncüsüdür. Rusya'nın dünya egemenliği, Moskova merkezli komünizmin Avrupa, Afrika, Asya ve ABD'ye yayılmasıyla gerçekleşecek. Böylece Rusya'nın dünya hâkimiyeti gerçekleşecek ”dedi.

Dördüncü Aşama; Marksist-Leninist Rejimin ve 1990'lardaki Sovyetler Birliği'nin çöküşüyle ??başladı. Bugüne kadar, Türk Cumhuriyetleri bağımsızlıklarını “RESTRUCTURING” ve “GLASNOST” politikalarının sonuçlarıyla kazanmaya devam ediyor. Buna göre; “PERESTROICA ile (yeniden yapılanma), Rusya'nın çıkarları tüm insanlığın çıkarları ile örtüştü. Rusya'nın ideali, insanlığın dünya çapında bir araya gelmesi ve bir dünya - devlet - topluluğunun kurulmasıdır. Buna göre, devletler ve toplumlar arasındaki ilişkilerde ideolojilerin yeri yoktur. İnsanlığın önemli sorunlarına çözüm, silahlanma, çevre sorunları, yoksulluğa karşı mücadele sadece birlik tarafından mümkün olabilir. ”

Düşüncenin çerçevesi ne olursa olsun, Türkler birincil tirdir ve Türkiye her zaman en önemli rakiptir. Milli Mücadele Dönemi; 1918-1925 yıllarını içerir. Bu dönemde iç ve dış mücadeleler ve yeniden yapılanma hareketleri devam ediyor. Antik köklü ilişkilerin en sakin olduğu dönemdir, ancak en kapsamlı sonuçlara ulaşılmıştır. 1917 yılının ilk aylarında, Karensky Hükümeti, ülke çapında ayaklanmalar sonucu ortaya çıkan Bolşevik-Komünist Parti tarafından atıldı, Tzar-hood tarih oldu. 8 Kasım 1918'de toplanan ikinci Sovyet Kongresi, “barış, ilhaklar ve tazminatlar olmadan olsun” ve “savaşan devletleri Birinci Dünya Savaşı'nın kavgalarını ve sonlarını sona erdirmeye davet etti. ”

3 Mart 1918'de Brest-Litowsk Agrement'e göre; Rusya Bitlis, Van, Erzincan, Erzurum ve Trabzon'dan çekildi. Kars - Ardahan - Batum alt illerinde Osmanlı Devleti'ne mensup kişilerin bağlılığı sonucu bir referandum yapılmıştır. 30 Ekim 1918 tarihli Mondros Barış Antlaşması'nın 7. maddesine göre, Osmanlı başkentine ve diğer bölgelere asker yerleştirildi ve işgal başladı. Batum Gürcülere, Kars'a ve çevresine Ermenilere ve Bakü bölgesine İngilizceye verildi.

Aynı dönemde Rusya iç savaş, anarşi ve terörle kaynıyordu. Müttefik kuvvetler, doğrudan ve dolaylı olarak hükümet karşıtı eylemleri ve hareketleri destekliyordu. Rusya'nın asıl görevi iç mücadelelere son vermekti. Osmanlı liderleri bu önemli olaylardan yararlandılar. İlk olarak, Doğudaki Ermeni genişlemesini önlediler ve sınırı “93 Savaşı” öncesine götürdüler. Türk bağımsızlık savaşı, kapitalizm ve emperyalist güçlere karşı yürütülüyordu. Rusya'daki yeni rejim ve komünist hareketler ve sistemi kurma çabaları, kapitalizmi ve emperyalizmi ana hedef olarak seçmiş ve her alanda onlara karşı mücadele etmek için kuralları koymuştur. İngiltere ve Fransa, eski müttefiki Rusya'daki gelişmeleri ciddi bir tehdit olarak gördüler ve rejim karşıtı hareketleri tamamen desteklediler. Bu konuda, Türkiye ve Rusya aynı düşmana karşı savaşıyorlardı. Her iki taraf da işbirliği, karşılıklı destek, yardım ve dayanışma olarak en iyisini gördü. İlişkiler gelişti, Türkiye'nin önünde iki önemli karar aşaması vardı. Bunlardan birincisi, müttefik kuvvetlerin Kafkasya'nın güneyine doğru Bolşevik Rus yayılımına karşı destek olmaktı. İkincisi, Bolşeviklerin, Müttefik kuvvetler tarafından Anadolu'nun işgaline karşı desteğini kazanmaktı.

Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin açılış günlerinde Türkiye'nin en büyük endişesi İngilizcedir. Türk-Rus işbirliğini engelleyebilecek Rus anlaşması, bunun gerçekleşmemesi için doğrudan temas olması gerekiyordu. Böylece ikili ilişkiler 2 Haziran 1920'de Sovyet Dışişleri Bakanı Cicerin'in mektubuyla başladı. 24 Ağustos 1920'de Türkiye-Sovyet Dostluk ve Kardeşlik Anlaşması, 16 Mart 1921'de Moskova'da imzalandı. Bu anlaşmadan önce, 2 Aralık 1920'de Gümrü'de Ermenilerle “Türkiye-Ermenistan Barış Anlaşması” imzalandı. Böylece Doğu Anadolu, kontrol altına alındı. Bu, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin Kazım yönetimindeki en büyük askeri gücünü kaldırmasını sağladı. Karabekir Paşa'nın Batı Yunan cephesine komutu.

Moskova anlaşmasıyla 16 Mart 1921'de başlayan Türk-Rus ilişkileri, her iki ülkenin de yararına olacak dostluğu başlattı. 1925'te “Türkiye Sovyetler Birliği Dostluk Tarafsızlığı Anlaşması” ile 1921'in ruhunun sürmesini garantileyen Lozan'la ulusal mücadelesini sona erdiren Türkiye, 

1921 Ocak'ında Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde komünizmle ilgili milletvekillerine görüşlerini açıkladı. Meclis böyle; 

Sayın Baylar; 

Komünizmi önlemenin iki yolu vardır: Birincisi, onlar komünist olduklarını söyleyenlere saldırmak; Gemilerden Rusya'ya gelerek topraklara adamlarını boşaltmamak, sınır dışı etmek için karadan gelen erkekler için Sert Önlemler almak.

Bu yolları koymak için; Bu iki nedenden ötürü pratikte işe yaramaz; İlk olarak, temas kurmayı planladığımız Rusya Sovyet Cumhuriyeti, tamamen Komünist Rejede. Eğer sıkı önlemler alırsak, İlişkileri Rusya ile birlikte kesmek gerekir. Ancak, bir çok politik sebepten dolayı Rusya ile iletişim kurmak ve karşılıklı yardımda bulunmak istiyoruz. Dolayısıyla, bir ulus ve hükümetin ilkelerini küçümsememek ve küçümsemek zorunda değiliz. Bu nedenle 
sert önlemler almaktan kaçındık .

Bildiğiniz gibi, kişinin düşüncelerine karşı düşünce düşüncesi kullanılmazsa, bunun hakkında yararlı bir cevap olmadığı anlamına gelir. Düşünceler zorla reddedilemez. Zıt düşünceyi vermek yerine herhangi bir düşünce eğilimine zorlayarak direnirseniz, asla bu düşünceyi yok edemezsiniz. Aksine, onu daha güçlü ve daha güçlü yaparsınız. Düşünce eğilimlerine karşı en iyi etki, yeni bir düşünce eğilimi kullanarak yanıt vermektir. 

Kamuoyu bilgisini vermek için en yararlı yol olarak ortaya çıkmıştır. Toplum ve Türk milleti, Komünist düşünce ve uygulamalarının Ulusumuz ve İslami İlkelerimize uygun olmadığının hükümeti tarafından bilgilendirilmelidir. 
Türk Toplumunda yayılan tehlikeli bir duruma girmeyi yasaklayan alınmalıdır .

Tahir Tamer Kumkale 
3 Nisan 2000 Pazartesi


http://www.kumkale.net/yazi.asp?id=26

***