Başarısız Devlet.. BÖLÜM 4

Başarısız Devlet.. BÖLÜM 4

Başarısız Olmakta Olan ve Başarısız Devletler.. 

Soğuk Savaş.tan bu yana, zayıf ya da başarısız devletler, uluslararası düzen için en önemli sorun haline geldi 31. 
Zayıf ya da başarısız devletler, insan hakları ihlallerinde bulunur, insanlık felaketlerine yol açar, kitlesel göç dalgaları yaratır ve komşularına saldırırlar. 
Bu devletler, diğer gelişmiş ülkelere ciddi zarar verebilen uluslararası teröristlerin barınmasına uygun ortam sağlarlar 32. 

Dünyada en az 20 devlet „başarısız. ya da „başarısız olmakta olan. kategorisinde dir. Bunlar kendi topraklarını kontrol edemeyen ve başta güvenlik olmak üzere temel işlevlerini yerine getiremeyen devletlerdir. Şiddet yaygındır. Somali, Zimbabwe, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Afganistan, Burma ve Haiti gibi devletler başarısız devlet kategorisindedir. 

Bu tür devletlerde işlevsel bir yargı sistemi yoktur, polis ve siviller tarafından yargısız infazlar yapılmaktadır 33. 

Devlet; yiyecek, temiz su, çöp toplama ve sağlığı koruma gibi temel işlevlerini yerine getirememektedir. Örneğin Zimbabwe.de 2008 yılında temiz su ve temel ilaç eksikliği nedeni ile kolera yaygınlaşmış ve nüfusun %5.inin ölümüne yol açmıştır34. Bu ülkelerde elektrik, su, kanalizasyon gibi alt yapı imkânları işlevsiz, bankacılık durmuş, enflasyon milli parayı kullanılamaz hale getirmiştir. Liberya ve Sierra Leone.de doğum ve ölüm, ehliyet alanların kayıtları tutulmamaktadır. Kamu ulaştırma imkânları şehirler etrafında birkaç km.yi 
geçmemektedir. 

Devletin yerini savaş ağaları, suç örgütleri ya da para ve menfaat karşılığı güvenlik sağlayan özel güvenlik şirketleri doldurmuştur 35. Örneğin Afganistanın kuzeyindeki savaş ağaları kurdukları bölgesel ordular ile kendi topraklarını kontrol etmekte, bölgelerinden geçen ticari mallara gümrük uygulamaktadır. 

 21. yüzyıl dünyasında zayıf ve başarısız devletlerin sayısı güçlü olanlardan daha fazladır. Daha zayıf, başarısız olmakta olan ve başarısız devlet sayısı yüzyıl öncesine göre iki katına çıktı. Bu hassas devletler, dünya nüfusunun çoğunluğunu temsil ediyor. Aynı zamanda pek çok fırsatçı devletin, devlet dışı aktörün (silahlı gruplar, özerk bölgeler, siyasi akımlar) hedefindedir ler. Başka devletlerin ve silahlı grupların koalisyon halinde saldıracağı bir av 
haline gelen bu devletlerin toprakları 21. yüzyılın savaş alanları ve kriz bölgeleridir. Bunlar içinde en dikkati çekenler arasında Pakistan, Meksika, Afganistan, Lübnan, Somali, Yemen ve Türkiye sayılabilir 36. 

 ABD Barış Fonu.nun 2008 yılı Başarısız Devletler Endeksi.ne göre; 178 devletin 35.i alarm, 92.si ise uyarı bölgesindedir 37. 

Aynı yıl, Brooking Institution.ın Devlet Zayıflığı Endeksine göre ise 28 devlet kritik zayıf, diğer bir 28 devlet zayıf, üçüncü grup 28 devlet ise uyarı bölgesindedir. 144 devletin 92.si başarısız, zayıf veya başarısız olmakta şeklinde sınıflandırılmıştır 38. 

 Küresel Barış Fonu (Fund for Peace) tarafından yıllık olarak hazırlanan Kırılgan 
Ülkeler Endeksi, 178 ülkeyi içinde bulundukları istikrar ve baskı unsurlarına göre bir değerlendirmeye tabi tutuyor. Üç kaynaktan toplanan bilgiler, 12 alandaki siyasi, ekonomik ve sosyal emareleri ve bunun altındaki yüzlerce alt-göstergeyi analitik bir yöntemle değerlendiriyor. 

Sosyal göstergeler içinde; demografik baskılar, göçmenler ve yerinden edilmiş kişiler, ülke içi grupların şikâyetleri, insan kaçışı ve beyin göçü var. 

Tablo 3: Sosyal Göstergeler 

Ekonomik göstergeler arasında ise ekonomik gelişme eşitsizliği, yoksulluk ve ekonomik kapasite bulunuyor. 

Tablo 4: Ekonomik Göstergeler 

Siyasi ve askeri göstergeler arasında; devlet meşruiyeti, güvenlik aygıtı, kamu hizmetleri ve muhalif elitler bulunuyor. 

Tablo 5: Siyasi ve Askeri Göstergeler 

 2008’de 92’nci sırada iken Türkiye, 2016 yılında 178 ülke arasında 79. Sıraya geriledi ve ‘artan alarm’ seviyesinde bir ülke olarak değerlendiriliyordu 39. 
Finlandiya’nın en düşük olumsuz puan ile 178’inci olduğu sıralamada Türkiye, 2019’da 59’ncu sıraya kadar geriledi 40. 

5. Cİ BÖLÜM İLE DEVAM EDECEKTİR.,,

***